злаві́ць гл. лавіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

злаві́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. злаўлю́ зло́вім
2-я ас. зло́віш зло́віце
3-я ас. зло́віць зло́вяць
Прошлы час
м. злаві́ў злаві́лі
ж. злаві́ла
н. злаві́ла
Загадны лад
2-я ас. злаві́ злаві́це
Дзеепрыслоўе
прош. час злаві́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

злаві́ць сов.

1. в разн. знач. пойма́ть; (схватить на лету или настичь в движении — ещё) слови́ть; (задержать кого-л. — ещё) накры́ть;

з. мяч — пойма́ть (слови́ть) мяч;

з. на ме́сцы злачы́нства — пойма́ть (накры́ть) на ме́сте преступле́ния;

з. пту́шку — пойма́ть пти́цу;

з. гукаву́ю хва́лю — пойма́ть звукову́ю волну́;

з. радыёхва́лю — пойма́ть радиоволну́;

2. перен., разг. (уличить, изобличить) пойма́ть; излови́ть;

з. на хлусні́ — пойма́ть (излови́ть) на вранье́;

3. (восприять, постигнуть) улови́ть; (мысль — ещё) схвати́ть;

ён ~ві́ў не́шта нядо́брае ў яе́ то́не — он улови́л что́-то нехоро́шее в её то́не;

з. ду́мку — улови́ть (схвати́ть) мысль;

◊ з. на ву́ду — пойма́ть на у́дочку;

сло́ва не верабе́й, вы́леціць — не зло́віш — посл. сло́во не воробе́й, вы́летит — не пойма́ешь;

за двума́ зайца́мі паго́нішся, ніво́днага не зло́віш — посл. за двумя́ за́йцами пого́нишься, ни одного́ не пойма́ешь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

злаві́ць, злаўлю, зловіш, зловіць.

Зак. да лавіць (ва ўсіх значэннях, акрамя адцення «мець сталым заняткам промысел, здабычу каго‑н.»).

•••

Злавіць на вуду — падмануць, ашукаць, перахітрыць каго‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

злавіць; схапіць, сцапаць (разм.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

лаві́ць, лаўлю́, ло́віш, ло́віць; ло́ўлены; незак.

1. Хапаць, імкнуцца схапіць каго-, што-н. на ляту.

Л. мяч.

2. Імкнуцца дагнаць, схапіць таго, хто (тое, што) аддаляецца, ухіляецца.

Л. хлопцаў.

3. Намацваючы, адшукваючы, браць, затрымліваць.

Л. у цемры матчыну руку.

4. Здабываць (рыбу, звяроў, птушак) з дапамогай спецыяльных прыстасаванняў.

Л. вудай.

5. Вышукваць, высочваць каго-, што-н., каб спыніць, затрымаць; старацца заспець.

Л. дырэктара.

Л. таксі.

6. Высочваць, каб арыштаваць, абясшкодзіць.

Л. шпіёна.

7. Не прапускаць магчымасці для ажыццяўлення чаго-н., выбраць зручны момант.

Л. кожную хвіліну.

8. перан. Успрымаць слыхам, зрокам, розумам; убіраць у сябе, паглынаць, затрымліваць.

Л. кожнае слова.

Л. погляд.

9. перан. Настройваць радыёпрыёмнік на пэўныя хвалі, прымаць радыёсігналы (разм.).

10. перан., каго (што) на чым. Раптоўна спыняць увагу на чым-н. сказаным, зробленым, выкрываць, абвінавачваць.

Л. на хлусні.

◊

Лавіць на слове — прымусіць каго-н. зрабіць або паабяцаць зрабіць што-н. з таго, аб чым было сказана.

|| зак. злаві́ць, злаўлю́, зло́віш, зло́віць; зло́ўлены.

|| наз. ло́ўля, -і, ж. (да 4, 6 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пойма́ть сов. злаві́ць;

пойма́ть на сло́ве злаві́ць на сло́ве;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пералаві́ць, -лаўлю́, -ло́віш, -ло́віць; -ло́ўлены; зак., каго (што).

Злавіць усіх, многіх.

П. уцекачоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

излови́ть сов., разг. злаві́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

слови́ть сов. злаві́ць, мног. палаві́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)