земляны́

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. земляны́ земляна́я земляно́е земляны́я
Р. земляно́га земляно́й
земляно́е		 земляно́га земляны́х
Д. земляно́му земляно́й земляно́му земляны́м
В. земляны́ (неадуш.)
земляно́га (адуш.)		 земляну́ю земляно́е земляны́я (неадуш.)
земляны́х (адуш.)
Т. земляны́м земляно́й
земляно́ю		 земляны́м земляны́мі
М. земляны́м земляно́й земляны́м земляны́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ка́менна-земляны́

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ка́менна-земляны́ ка́менна-земляна́я ка́менна-земляно́е ка́менна-земляны́я
Р. ка́менна-земляно́га ка́менна-земляно́й
ка́менна-земляно́е		 ка́менна-земляно́га ка́менна-земляны́х
Д. ка́менна-земляно́му ка́менна-земляно́й ка́менна-земляно́му ка́менна-земляны́м
В. ка́менна-земляны́ (неадуш.)
ка́менна-земляно́га (адуш.)		 ка́менна-земляну́ю ка́менна-земляно́е ка́менна-земляны́я (неадуш.)
ка́менна-земляны́х (адуш.)
Т. ка́менна-земляны́м ка́менна-земляно́й
ка́менна-земляно́ю		 ка́менна-земляны́м ка́менна-земляны́мі
М. ка́менна-земляны́м ка́менна-земляно́й ка́менна-земляны́м ка́менна-земляны́х

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

перагно́йна-земляны́

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. перагно́йна-земляны́ перагно́йна-земляна́я перагно́йна-земляно́е перагно́йна-земляны́я
Р. перагно́йна-земляно́га перагно́йна-земляно́й
перагно́йна-земляно́е		 перагно́йна-земляно́га перагно́йна-земляны́х
Д. перагно́йна-земляно́му перагно́йна-земляно́й перагно́йна-земляно́му перагно́йна-земляны́м
В. перагно́йна-земляны́ (неадуш.)
перагно́йна-земляно́га (адуш.)		 перагно́йна-земляну́ю перагно́йна-земляно́е перагно́йна-земляны́я (неадуш.)
перагно́йна-земляны́х (адуш.)
Т. перагно́йна-земляны́м перагно́йна-земляно́й
перагно́йна-земляно́ю		 перагно́йна-земляны́м перагно́йна-земляны́мі
М. перагно́йна-земляны́м перагно́йна-земляно́й перагно́йна-земляны́м перагно́йна-земляны́х

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ако́п, -а, мн. -ы, -аў, м.

Земляное ўмацаванне ў выглядзе выкапанага рова з насыпам, якое прыкрывае ад куль і асколкаў; траншэя.

Страляць з акопаў.

|| прым. ако́пны, -ая, -ае.

Акопная вайна (пазіцыйная; разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рэду́т, ‑а, М ‑дуце, м.

Уст. Палявое земляное ўмацаванне, акружанае валам і ровам.

[Фр. redoute.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ако́п, ‑а, м.

Земляное ўмацаванне ў выглядзе выкананага рова з насыпам (валам), якое прыкрывае ад куль і асколкаў; траншэя. Толькі сягоння спраў кожнаму шмат: Коласу — вырасціць жменю зярнят, Сонцу — стаптаныя травы падняць, Ветру — акопы пяском зараўняць. Танк. Баязліўца куля і ў акопе страчае, смелага і на акопе мінае. Прыказка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дзот, ‑а, М дзоце, м.

Земляное ўмацаванне, прызначанае для вядзення кулямётнага і артылерыйскага агню і для абароны ад куль, снарадаў, мін, авіябомб. На тым баку, каля Навасёлак, былі пабудаваны дзоты, дзе сядзелі кулямётчыкі, тут жа, проста на дарозе, ствалом у лес стаяла гармата. Шчарбатаў. Дзень і ноч білі цяжкія гарматы па дзотах і бетаніраваных умацаваннях, трушчачы бетон і камень. Дудо.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

полотно́ ср.

1. в разн. знач. палатно́, -на́ ср.;

шёлковое полотно́ шаўко́вае палатно́;

узо́рчатое полотно́ узо́рыстае палатно́;

железнодоро́жное полотно́ чыгу́начнае палатно́, палатно́ чыгу́нкі;

земляно́е полотно́ (дороги) земляно́е палатно́;

ездово́е полотно́ (моста) ездаво́е палатно́;

полотно́ конве́йера палатно́ канве́ера;

полотно́ пилы́ палатно́ пілы́;

полотно́ изве́стного худо́жника палатно́ вядо́мага мастака́;

широ́кое полотно́ литерату́рного произведе́ния шыро́кае палатно́ літарату́рнага тво́ра;

2. (у ворот) ство́рка, -кі ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бу́нкер, ‑а, м.

1. Металічная ці бетонная скрыня (на суднах — адсек) для часовага захоўвання збожжа, вугалю ці якіх‑н. іншых сыпкіх рэчываў і матэрыялаў. Камбайн рушыў. Пад нажамі яго зазвінела салома, у бункер пасыпаўся густы струмень важкага зерня. Дуброўскі. Непадалёку свінаркі грузілі ў бункеры падвеснай дарогі корм і развозілі яго па ўсіх трох вялізных карпусах свінафермы. Паслядовіч.

2. Падземнае жалезабетоннае бамбасховішча.

3. Наземнае драўляна-земляное ці бетоннае сховішча з амбразурамі для вядзення агню; дзот, дот. Паліцаі.. пакапалі вакол школы акопы, нарабілі бункеры, паставілі ў іх кулямёты. Сабаленка.

[Англ. bunker.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)