за́ўтра
прыслоўе
| станоўч. |
выш. |
найвыш. |
| за́ўтра |
- |
- |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
за́ўтра, прысл.
1. На наступны дзень пасля сягонняшняга.
Паедзем з.
2. у знач. наз., нескл., н. Заўтрашні дзень.
Адкласці на з. (да з.).
Шчаслівае сёння і светлае з.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
за́ўтра
1. нареч. за́втра;
2. в знач. сущ., нескл., ср. за́втра;
пачака́ць да з. — подожда́ть до за́втра;
◊ не сёння, дык з.; не сяго́ння — з. — не сего́дня — за́втра
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
за́ўтра, прысл.
1. У наступны дзень пасля сягонняшняга. Сягоння субота, а заўтра нядзеля. З нар. песні. Сёння зробіш — заўтра як знойдзеш. Прыказка. // У недалёкім будучым; хутка. Не гавары, кім быў учора, Скажы, кім заўтра хочаш стаць. Жычка.
2. у знач. наз. за́ўтра, нязм., н. Наступны дзень за сягонняшнім. Адкласці на заўтра. Закончыць работу да заўтра. // Недалёкае будучае. На нашых вачах расце горад камуністычнага заўтра, які праз некалькі год стане прамысловым раёнам старажытнага Полацка. Грахоўскі. Уздымаліся тосты за гаспадароў,.. за наша шчаслівае сёння і светлае заўтра. Корбан.
•••
Да заўтра — а) да наступнага дня; б) прынятая форма развітання: да сустрэчы ў наступны дзень.
Не сягоння, дык заўтра; не сягоння — заўтра гл. сягоння.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
За́ўтра, за́ўтрае ’ў наступны дзень’. Рус. за́втра, дыял. за́втро, за́втре, за́втрее, за́втрие, укр. за́втра ’тс’ в.-луж. zajutřa ’раніцой’, н.-луж. zajtša, zajtšo ’раніцой; заўтра’, палаб. zojautră/zojaitră, jautră ’тс’, чэш. zítra, zejtra, славац. zajtra, славен. zájtra, серб.-харв. за̀јутарје ’тс’ макед. заутре ’паслязаўтра’. Ст.-слав. заоутра ’заўтра’. Ст.-рус. заутра, завтра, заутра ’заўтра, з раніцы’ (XIV ст.). Прасл. za + р. скл. utro: zautra ці utrije (< utr + ‑ij‑e): zautrija з пэўнымі фанетычнымі зменамі (u > ў) і кантамінацыяй абедзвюх форм у заўтрае. Праабражэнскі, 1, 240; Фасмер, 2, 73; Шанскі, 2, З, 21–22; Махэк₂, 707; Булахоўскі, Вибр. пр., 3, 393. Прасл. utro, jutro ’раніца’ не мае агульнапрынятай дакладнай этымалогіі (параўноўваюць з літ. aušrà ’зара’ і з шэрагам інш. і.-е. слоў, аднак недастаткова абгрунтавана). Гл. Фасмер, 4, 176.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сяго́ння-за́ўтра
прыслоўе
| станоўч. |
выш. |
найвыш. |
| сяго́ння-за́ўтра |
- |
- |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
зау́тра нареч., уст. заўтра ра́на, заўтра.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сло́вам, пабочн. сл.
Карацей кажучы, увогуле.
С., заўтра першы дзень адпачынку.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
за́втра
1. нареч. за́ўтра;
2. сущ. за́ўтра, род. заўтра́га, дат. за́ўтраму;
до за́втра да за́ўтрага, да за́ўтра;
◊
не ны́нче — за́втра не сёння — за́ўтра.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
за́ўтрашні, -яя, -яе.
Такі, які адбудзецца заўтра.
Заўтрашнія заняткі.
Клапаціцца пра з. дзень (перан.: пра бліжэйшае будучае).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)