запрато́рыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак. (разм.).
1. каго-што. Далёка або невядома куды схаваць, падзець.
І куды ён запраторыў шашкі?
2. перан., каго (што). Заслаць куды-н., адкуль цяжка выбрацца, вызваліцца.
З. каго-н. у глуш.
|| незак. запрато́рваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
запрато́рыць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
запрато́ру |
запрато́рым |
| 2-я ас. |
запрато́рыш |
запрато́рыце |
| 3-я ас. |
запрато́рыць |
запрато́раць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
запрато́рыў |
запрато́рылі |
| ж. |
запрато́рыла |
| н. |
запрато́рыла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
запрато́р |
запрато́рце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
запрато́рыўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
запрато́рыць сов., разг.
1. запря́тать, упря́тать;
~рыў свае́ рэ́чы так, што ця́жка знайсці́ — запря́тал (упря́тал) свои́ ве́щи так, что тру́дно найти́;
2. перен. упря́тать, запря́тать, заката́ть;
з. у турму́ — упря́тать (запря́тать, заката́ть) в тюрьму́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
запрато́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., каго-што.
Пакласці, падзець невядома куды. — У вас, гаспадыні, заўсёды так: як дзе што запраторыце, дык са свечкай не знойдзеш. Сабаленка. // Схаваць, прыбраць куды‑н. так, каб цяжка было знайсці. — Пашанцавала мне тады ў аднаго чалавека выменяць на сала аж чатыры пуды солі. Схаваў я яе, як сцямнела, — два пуды ў дровах, а два пад сена запраторыў. Паслядовіч. // перан. Заслаць, выслаць, пасадзіць куды‑н., адкуль цяжка выбрацца. Абуджаў калісь местачковых абывацеляў саматужны рэдактар Бухберг, але яго запраторылі ў вар’яцкі дом, хоць ён вар’ятам, можа, і не быў. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запрато́рваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да запраторыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
упря́тать сов., разг.
1. схава́ць, захава́ць; запрато́рыць;
2. перен. запрато́рыць; (в тюрьму — ещё) засадзі́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
запрато́раны разг.
1. запря́танный, упря́танный;
2. перен. упря́танный, запря́танный, зака́танный;
1, 2 см. запрато́рыць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
запрато́рваць несов., разг.
1. запря́тывать, упря́тывать;
2. перен. упря́тывать, запря́тывать, зака́тывать;
1, 2 см. запрато́рыць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
запя́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Разм. Саслаць, пасадзіць (у турму, астрог і пад.); запраторыць. — Куды б нас ужо запякалі цяпер, каб злавілі? Штрафною ротай не абышлося б. Брыль. [Максім:] А ты думаеш, я не ведаю, што ты з Ганецкім нашых хлопцаў у турму запякаў. Козел.
запяка́ць, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑ае.
Незак. да запячы 1.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тарава́ты ’памяркоўны; не скупы’ (карм., ЛА, 3), ’шчодры’ (Янк. БП), тырыва́тый ’добры, шчодры’ (Бяльк.), сюды ж тарава́ціцца (торова́цицьца) ’дэманстраваць шчодрасць’, ’абяцаць; прапанаваць мала’ (Нас.). Рус. тарова́тый, торова́тый перакладаюць як ’спрытны, дасціпны; шчодры, гасцінны’ (Некр. і Байк.), ’маторны’ (Ласт.). Звязваюць з тор ’дарога, шлях; след’, тары́ць ’пракладваць след, шлях’ (гл.), што да *torъ, *toriti, роднасных да *terti (гл. церці), гл. Фасмер, 4, 84; Новое в рус. этим., 233. Да семантыкі параўн. запрато́рыць ’закінуць, падзець невядома дзе’, славен. tóriti ’рассыпаць, растрачваць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)