запо́р

‘прыстасаванне’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. запо́р запо́ры
Р. запо́ра запо́раў
Д. запо́ру запо́рам
В. запо́р запо́ры
Т. запо́рам запо́рамі
М. запо́ры запо́рах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

запо́р

‘затрымка стулу’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. запо́р запо́ры
Р. запо́ру запо́раў
Д. запо́ру запо́рам
В. запо́р запо́ры
Т. запо́рам запо́рамі
М. запо́ры запо́рах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

запо́р¹, -а, мн. -ы, -аў, м.

Прыстасаванне, якім запіраюць, замыкаюць.

Дзверы без запора.

Вароты на запоры.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

запо́р², -у, мн. -ы, -аў, м.

Працяглая затрымка ператраўленай ежы, маруднае дзеянне кішэчніка.

Хварэць на з.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

запо́р I, -ра м. (приспособление для запирания) запо́р

запо́р II, -ру м., мед. запо́р;

хварэ́ць на з. — страда́ть запо́ром

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

запо́р​II мед. запо́р, -ру м.;

страда́ть запо́ром хварэ́ць на запо́р.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

запо́р​I м. (приспособление для запирания) запо́р; (замок) замо́к, -мка́ м.; (задвижка) за́саўка, -кі ж.; (засов) зава́ла, -лы ж.;

взять на запо́р узя́ць на запо́р (замо́к);

дверь на запо́ре дзве́ры на замку́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

запо́р ​1, ‑а, м.

Прыстасаванне, якое служыць для запірання дзвярэй, варот і пад. Жалезны запор. Аўтаматычны запар. □ Неўзабаве заляскаталі запоры дзвярэй і ў пустаце форткі паказаўся злы твар. Машара. Мінаў.. [Амелька] толькі двары з моцнымі дубовымі варотамі, з цяжкімі жалезнымі запорамі. Краўчанка. Аднойчы, седзячы на ганку, Паўлік заўважыў, што дзверы ў хляўчук адчынены. Дагэтуль яны заўсёды былі на запоры. Беразняк.

запо́р ​2, ‑у, м.

Працяглая затрымка стулу або сістэматычнае няпоўнае апаражненне кішэчніка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запо́рный запо́рны; см. запо́р​I.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

скрапі́ць, скраплю́, скрэ́піш, скрэ́піць; скрэ́плены; зак., што.

Выклікаць запор.

Пражаным бобам скрапіла (безас.) жывот.

|| незак. скрапля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. скрапле́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)