дрянь дрэнь, род. дрэ́ні ж., мн. нет.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дрэнь ж.

1. дрянь;

по́ўныя кішэ́ні ўся́кай дрэ́ні — по́лные карма́ны вся́кой дря́ни;

усю́ ноч не́йкая д. сні́лася — всю ночь кака́я-то дрянь сни́лась;

2. пренебр. (дрянной человек) дрянь, мразь, шваль, по́гань;

3. в знач. сказ. дрянь; швах;

надво́р’е — д. — пого́да — дрянь;

спра́ва — д. — де́ло -швах

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

по́гань ж.

1. разг., презр. дрянь, ме́рзость, по́гань;

2. фольк., прост. не́чисть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

барахло́, -ла́ ср., разг.

1. собир. барахло́;

2. перен., бран. (о человеке) дрянь ж., барахло́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

брыда́ м. и ж., презр. (отвратительное существо) дрянь ж., мразь ж.; (о мужчине — ещё) па́костник, безобра́зник; (о женщине — ещё) па́костница, безобра́зница

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Дрэнь ’дрэнь, дрэнны’ (БРС, Нас., Касп., Шат., Бяльк., Сл. паўн.-зах.). У дыял. і дрень (Бяльк.). Слова не вельмі яснага паходжання. Здаецца, можна лічыць, што яно роднаснае рус. дрянь ’тс’ (па адной версіі *дрань ад драть; па іншай з *дрябнь да дряблый; гл. Фасмер, 1, 546; Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 198). Вакалізм у бел. слове не зыходны, а трансфармаваўся па тыпу барса́ць: бэ́рсаць, ва(д)зга́ць: вэ́дзгаць, даўжа́р: дэ́ўжар. Хутчэй, аднак, зыходным з’яўляецца тып рус. дрянно́й, бел. *дранны́, адкуль пасля перанясення націску на першы склад «аднавіўся» вакалізм «э»: *дранны́дрэ́нны; адсюль ужо дрэнь. Параўн. польск. drań (Слаўскі, 1, 161). Бел. словы могуць паходзіць і прама ад *dranь, *dranьnъ (*dьranъ, *dьranьnъ) без палаталізацыі (*r > ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дабро́ ср.

1. добро́, бла́го;

імкну́цца да ~ра́ — стреми́ться к добру́ (бла́гу);

я табе́а́ зы́чу — я тебе́ добра́ жела́ю;

дзе́ля ~ра́ радзі́мы — на бла́го ро́дины;

2. (добрые дела, поступки) добро́;

рабі́ць д. людзя́м — де́лать добро́ лю́дям;

3. разг. (имущество, пожитки) добро́;

ку́фры по́ўныя ~ра́ — сундуки́ полны́ добра́;

з усі́м сваі́м ~ро́м — со всем свои́м добро́м;

4. разг., ирон. (дрянь, что-л. негодное) добро́;

тако́га ~ра́ нам і дарма́ не трэ́ба — тако́го добра́ нам и да́ром не ну́жно;

з гэ́тага ~ра́ не бу́дзе — ничего́ хоро́шего из э́того не полу́чится;

не на д. — не к добру́;

не з ~ра́ — не с добра́;

не даве́сці да ~ра́ — не привести́ к добру́;

паміна́ць ~ро́м — помина́ть добро́м;

плаці́ць ~ро́м за д. — плати́ть добро́м за добро́;

няма́ лі́ха без ~ра́посл. нет ху́да без добра́;

за маё д. ды мне ў рабро́погов. за моё добро́ да мне в ребро́;

хто ~ру́ не радпосл. кто добру́ не рад;

ад ~ра́а́ не шука́юцьпосл. от добра́ добра́ не и́щут

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)