дзелавы́, -а́я, -о́е.
1. Які адносіцца да грамадскай, службовай дзейнасці.
Дзелавая размова.
Дзелавыя сувязі.
Дзелавое пісьмо.
2. Які ведае справу, умела кіруе і клапоціцца аб рабоце.
Дзелавыя людзі.
Д. кіраўнік.
3. Прыдатны для апрацоўкі ў якасці матэрыялу (спец.).
Дзелавая драўніна.
4. Звязаны са справаводствам.
Д. стыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дзелавы́
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
дзелавы́ |
дзелава́я |
дзелаво́е |
дзелавы́я |
| Р. |
дзелаво́га |
дзелаво́й дзелаво́е |
дзелаво́га |
дзелавы́х |
| Д. |
дзелаво́му |
дзелаво́й |
дзелаво́му |
дзелавы́м |
| В. |
дзелавы́ (неадуш.) дзелаво́га (адуш.) |
дзелаву́ю |
дзелаво́е |
дзелавы́я (неадуш.) дзелавы́х (адуш.) |
| Т. |
дзелавы́м |
дзелаво́й дзелаво́ю |
дзелавы́м |
дзелавы́мі |
| М. |
дзелавы́м |
дзелаво́й |
дзелавы́м |
дзелавы́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
дзелавы́ в разн. знач. делово́й;
~вы́я су́вязі — деловы́е свя́зи;
~ва́я кры́тыка — делова́я кри́тика;
~вы́я лю́дзі — деловы́е лю́ди;
~вы́я папе́ры — деловы́е бума́ги;
~ва́я драўні́на — спец. делова́я древеси́на
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дзелавы́, ‑ая, ‑ое.
1. Звязаны з работай, службай, якой‑н. справай. Дзелавая размова. Дзелавая перапіска. Дзелавая паездка. Дзелавыя сувязі. □ Не паспеўшы яшчэ прысесці, .. [інспектар] зараз жа звярнуўся да Трахіма Пятровіча з чыста дзелавымі пытаннямі: ці ёсць прылады пісьма, ці ўсё падгатавана ў школе, ці павешаны на сцяне карты. Колас. // Які датычыць сутнасці справы, практычна карысны; істотны. Дзелавая заўвага. Дзелавое абмеркаванне. Дзелавая падтрымка. □ Усе, хто зварочваецца да яе, заўсёды ўпэўнены ў тым, што ад Марусі яны атрымаюць дзелавы адказ. Брыль. Былі і кароткія дзелавыя рэзалюцыі з прапановамі абраць містэра Лаяна .. пажыццёвым старшынёй. Лынькоў.
2. Які ведае сваю справу, сур’ёзна ставіцца да яе. Гофман паказаўся Філістовічу дзелавым чалавекам. Паслядовіч. // Уласцівы дзелавітаму, занятаму чалавеку. Дзелавыя якасці. □ Памаўчаўшы, нібы не адважваючыся адразу, Рыгор Васільевіч пачаў дзелавым тонам: — Я хацеў бы, Ганна Мікалаеўна, на нейкі час пасяліцца ў вашай хаце. Грахоўскі.
3. Звязаны са справаводствам; які адлюстроўвае дакументы справаводства. Дзелавыя паперы. Канцылярска-дзелавы стыль. // Які спрыяе паспяховаму ходу справы, работы. На заводзе створана дзелавая абстаноўка, творчая атмасфера. «Звязда». Земнюкову прапазіцыю ўхвалілі.., і на сходзе зноў запанаваў спакойны дзелавы настрой. Зарэцкі.
4. Прыгодны ў якасці матэрыялу для якіх‑н. вырабаў. Дзелавая драўніна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адміністрацы́йна-дзелавы́
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
адміністрацы́йна-дзелавы́ |
адміністрацы́йна-дзелава́я |
адміністрацы́йна-дзелаво́е |
адміністрацы́йна-дзелавы́я |
| Р. |
адміністрацы́йна-дзелаво́га |
адміністрацы́йна-дзелаво́й адміністрацы́йна-дзелаво́е |
адміністрацы́йна-дзелаво́га |
адміністрацы́йна-дзелавы́х |
| Д. |
адміністрацы́йна-дзелаво́му |
адміністрацы́йна-дзелаво́й |
адміністрацы́йна-дзелаво́му |
адміністрацы́йна-дзелавы́м |
| В. |
адміністрацы́йна-дзелавы́ (неадуш.) адміністрацы́йна-дзелаво́га (адуш.) |
адміністрацы́йна-дзелаву́ю |
адміністрацы́йна-дзелаво́е |
адміністрацы́йна-дзелавы́я (неадуш.) адміністрацы́йна-дзелавы́х (адуш.) |
| Т. |
адміністрацы́йна-дзелавы́м |
адміністрацы́йна-дзелаво́й адміністрацы́йна-дзелаво́ю |
адміністрацы́йна-дзелавы́м |
адміністрацы́йна-дзелавы́мі |
| М. |
адміністрацы́йна-дзелавы́м |
адміністрацы́йна-дзелаво́й |
адміністрацы́йна-дзелавы́м |
адміністрацы́йна-дзелавы́х |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
афіцы́йна-дзелавы́
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
афіцы́йна-дзелавы́ |
афіцы́йна-дзелава́я |
афіцы́йна-дзелаво́е |
афіцы́йна-дзелавы́я |
| Р. |
афіцы́йна-дзелаво́га |
афіцы́йна-дзелаво́й афіцы́йна-дзелаво́е |
афіцы́йна-дзелаво́га |
афіцы́йна-дзелавы́х |
| Д. |
афіцы́йна-дзелаво́му |
афіцы́йна-дзелаво́й |
афіцы́йна-дзелаво́му |
афіцы́йна-дзелавы́м |
| В. |
афіцы́йна-дзелавы́ (неадуш.) афіцы́йна-дзелаво́га (адуш.) |
афіцы́йна-дзелаву́ю |
афіцы́йна-дзелаво́е |
афіцы́йна-дзелавы́я (неадуш.) афіцы́йна-дзелавы́х (адуш.) |
| Т. |
афіцы́йна-дзелавы́м |
афіцы́йна-дзелаво́й афіцы́йна-дзелаво́ю |
афіцы́йна-дзелавы́м |
афіцы́йна-дзелавы́мі |
| М. |
афіцы́йна-дзелавы́м |
афіцы́йна-дзелаво́й |
афіцы́йна-дзелавы́м |
афіцы́йна-дзелавы́х |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
цыні́чна-дзелавы́
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
цыні́чна-дзелавы́ |
цыні́чна-дзелава́я |
цыні́чна-дзелаво́е |
цыні́чна-дзелавы́я |
| Р. |
цыні́чна-дзелаво́га |
цыні́чна-дзелаво́й цыні́чна-дзелаво́е |
цыні́чна-дзелаво́га |
цыні́чна-дзелавы́х |
| Д. |
цыні́чна-дзелаво́му |
цыні́чна-дзелаво́й |
цыні́чна-дзелаво́му |
цыні́чна-дзелавы́м |
| В. |
цыні́чна-дзелавы́ (неадуш.) цыні́чна-дзелаво́га (адуш.) |
цыні́чна-дзелаву́ю |
цыні́чна-дзелаво́е |
цыні́чна-дзелавы́я (неадуш.) цыні́чна-дзелавы́х (адуш.) |
| Т. |
цыні́чна-дзелавы́м |
цыні́чна-дзелаво́й цыні́чна-дзелаво́ю |
цыні́чна-дзелавы́м |
цыні́чна-дзелавы́мі |
| М. |
цыні́чна-дзелавы́м |
цыні́чна-дзелаво́й |
цыні́чна-дзелавы́м |
цыні́чна-дзелавы́х |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
канструкты́ўна-дзелавы́
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
канструкты́ўна-дзелавы́ |
канструкты́ўна-дзелава́я |
канструкты́ўна-дзелаво́е |
канструкты́ўна-дзелавы́я |
| Р. |
канструкты́ўна-дзелаво́га |
канструкты́ўна-дзелаво́й канструкты́ўна-дзелаво́е |
канструкты́ўна-дзелаво́га |
канструкты́ўна-дзелавы́х |
| Д. |
канструкты́ўна-дзелаво́му |
канструкты́ўна-дзелаво́й |
канструкты́ўна-дзелаво́му |
канструкты́ўна-дзелавы́м |
| В. |
канструкты́ўна-дзелавы́ (неадуш.) канструкты́ўна-дзелаво́га (адуш.) |
канструкты́ўна-дзелаву́ю |
канструкты́ўна-дзелаво́е |
канструкты́ўна-дзелавы́я (неадуш.) канструкты́ўна-дзелавы́х (адуш.) |
| Т. |
канструкты́ўна-дзелавы́м |
канструкты́ўна-дзелаво́й канструкты́ўна-дзелаво́ю |
канструкты́ўна-дзелавы́м |
канструкты́ўна-дзелавы́мі |
| М. |
канструкты́ўна-дзелавы́м |
канструкты́ўна-дзелаво́й |
канструкты́ўна-дзелавы́м |
канструкты́ўна-дзелавы́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
канцыля́рска-дзелавы́
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
канцыля́рска-дзелавы́ |
канцыля́рска-дзелава́я |
канцыля́рска-дзелаво́е |
канцыля́рска-дзелавы́я |
| Р. |
канцыля́рска-дзелаво́га |
канцыля́рска-дзелаво́й канцыля́рска-дзелаво́е |
канцыля́рска-дзелаво́га |
канцыля́рска-дзелавы́х |
| Д. |
канцыля́рска-дзелаво́му |
канцыля́рска-дзелаво́й |
канцыля́рска-дзелаво́му |
канцыля́рска-дзелавы́м |
| В. |
канцыля́рска-дзелавы́ (неадуш.) канцыля́рска-дзелаво́га (адуш.) |
канцыля́рска-дзелаву́ю |
канцыля́рска-дзелаво́е |
канцыля́рска-дзелавы́я (неадуш.) канцыля́рска-дзелавы́х (адуш.) |
| Т. |
канцыля́рска-дзелавы́м |
канцыля́рска-дзелаво́й канцыля́рска-дзелаво́ю |
канцыля́рска-дзелавы́м |
канцыля́рска-дзелавы́мі |
| М. |
канцыля́рска-дзелавы́м |
канцыля́рска-дзелаво́й |
канцыля́рска-дзелавы́м |
канцыля́рска-дзелавы́х |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
канструкты́ўна-дзелавы́ конструкти́вно-делово́й
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)