гуртава́ць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
гурту́ю |
гурту́ем |
| 2-я ас. |
гурту́еш |
гурту́еце |
| 3-я ас. |
гурту́е |
гурту́юць |
| Прошлы час |
| м. |
гуртава́ў |
гуртава́лі |
| ж. |
гуртава́ла |
| н. |
гуртава́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
гурту́й |
гурту́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
гурту́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
гуртава́ць несов.
1. собира́ть, группирова́ть;
2. спла́чивать
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гуртава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; незак., каго-што.
1. Збіраць у гурт; групаваць, канцэнтраваць. — А ваш, таварышы, абавязак — шырыць, развіваць паўстанне, збіраць народ, гуртаваць яго ў баявыя групы. Колас. Камуністы ў лясным гушчары палкі партызан гуртавалі. Ставер.
2. перан. Аб’ядноўваць, збліжаць на аснове адзінства поглядаў, сумесных дзеянняў. Трэба, трэба, пясняр, Песню гэткую даць, Каб яна памагла Сілы нам гуртаваць. Танк. Родным словам мы грознай парою Гуртавалі рады змагароў. Гілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гуртава́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. гуртаваць і гуртавацца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
объединя́ть несов. аб’ядно́ўваць, ядна́ць; (сплачивать — ещё) гуртава́ць, згурто́ўваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гуртава́нне ср.
1. сбор м., группирова́ние;
2. спла́чивание;
1, 2 см. гуртава́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гуртава́цца несов.
1. собира́ться, группирова́ться;
2. спла́чиваться;
3. страд. собира́ться, группирова́ться; спла́чиваться; см. гуртава́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
цэментава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак. і незак.
1. што. Заліць (заліваць) цэментам.
2. што. Падвергнуць (падвяргаць) цэментацыі (у 1 і 3 знач.).
3. перан., каго-што. Згуртаваць (гуртаваць), з’яднаць (яднаць).
Ц. рады аднадумцаў.
|| зак. яшчэ зацэментава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны (да 1 знач.) і сцэментава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны.
|| наз. цэментава́нне, -я, н. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
цэментава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак. і незак., каго-што.
1. Накрыць (пакрываць), змацаваць (змацоўваць) цэментам. Цэментаваць склеп. Цэментаваць дарожкі. // перан. Згуртаваць (гуртаваць), з’яднаць (яднаць). Жменька членаў партыі цэментавала вакол сябе астатнюю масу, вяла яе да новага жыцця. «ЛіМ».
2. Спец. Падвергнуць (падвяргаць) цэментацыі. Цэментаваць сталь.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гуртава́цца, ‑туецца; незак.
1. Збірацца ў гурт (у 1 знач.). Да вакзалу падышоў пусты аўтобус. Людзі з рэчамі сталі гуртавацца каля яго дзвярэй, гатовыя к пасадцы. Ермаловіч. // Групавацца, канцэнтравацца. Часці рыхтаваліся да атакі і гуртаваліся ў бярозавым гаі. Шамякін.
2. перан. Аб’ядноўвацца, збліжацца на аснове адзінства поглядаў, сумесных дзеянняў. Вакол Алёнкі гуртавалася больш моладзь новага кірунку, моладзь .., любіўшая кнігу. Колас.
3. Зал. да гуртаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)