гадава́ць, -ду́ю, -ду́еш, -ду́е; -ду́й; -дава́ны; незак., каго-што.

1. Даглядаючы, выхоўваючы, забяспечыць рост, развіццё каго-н.

Г. дзяцей.

Г. цяля.

2. Адрошчваць (валасы, ногці і пад.).

Г. бараду.

|| наз. гадава́нне, -я, н. і гадо́ўля, -і, ж. (да 1 знач.).

Конь сваёй гадоўлі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гадава́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. гаду́ю гаду́ем
2-я ас. гаду́еш гаду́еце
3-я ас. гаду́е гаду́юць
Прошлы час
м. гадава́ў гадава́лі
ж. гадава́ла
н. гадава́ла
Загадны лад
2-я ас. гаду́й гаду́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час гаду́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

гадава́ць несов.

1. расти́ть; выра́щивать, взра́щивать; (о людях, животных — ещё) вска́рмливать, выка́рмливать; (о детях — ещё) воспи́тывать;

г. цяля́т — расти́ть (выра́щивать, вска́рмливать) теля́т;

г. сад — расти́ть (выра́щивать, взра́щивать) сад;

2. отра́щивать, расти́ть, отпуска́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гадава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; незак., каго-што.

1. Даглядаючы, выхоўваючы, забяспечваць рост, развіццё каго‑н. Гадаваць дзяцей. // Разводзіць, вырошчваць (жывёлу, расліны). Гадаваць цяля. Гадаваць сад. // перан. Быць асновай развіцця, існавання чаго‑н. Цвітуць палі ў адзенні новым, Гадуюць новыя сады. Колас. З сонцам гадуе зямля вінаграды. Купала.

2. Адрошчваць (валасы, ногці і інш.). Гадаваць бараду.

3. перан. Абдумваць у дэталях, выношваць (думку, план і пад.). У кожнага мара свая залатая, Якую мы песцім, гадуем і любім. Панчанка. [Кляновіч] кожны дзень гадаваў у душы нешта такое, што ў плыні афіцыяльнай работы лічыў самым галоўным. Пестрак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Гадава́ць ’гадаваць’ (БРС). Укр. годува́ти ’тс’, чэш. hodovati ’банкетаваць’ і г. д. Прасл. *godovati (з вельмі шматлікай семантыкай), вытворнае ад *godъ ’свята; час і да т. п.’ Гл. Трубачоў, Эт. сл., 6, 190–191.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

гадо́ўля гл. гадаваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

выра́щивать несов.

1. выро́шчваць, гадава́ць;

2. (выкармливать, воспитывать) гадава́ць, выгадо́ўваць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

расти́ть несов.

1. (выращивать) расці́ць, гадава́ць;

2. (воспитывать) гадава́ць;

расти́ть сы́на гадава́ць сы́на;

3. перен. расці́ць;

расти́ть ка́дры расці́ць ка́дры.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

взра́щивать несов., высок.

1. (растение) выро́шчваць, гадава́ць, выгадо́ўваць;

2. (вскармливать, воспитывать) узгадо́ўваць, гадава́ць, выгадо́ўваць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

выка́рмливать несов. выко́рмліваць; (выращивать) выгадо́ўваць, гадава́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)