вінаку́рны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. вінаку́рны вінаку́рная вінаку́рнае вінаку́рныя
Р. вінаку́рнага вінаку́рнай
вінаку́рнае
вінаку́рнага вінаку́рных
Д. вінаку́рнаму вінаку́рнай вінаку́рнаму вінаку́рным
В. вінаку́рны (неадуш.)
вінаку́рнага (адуш.)
вінаку́рную вінаку́рнае вінаку́рныя (неадуш.)
вінаку́рных (адуш.)
Т. вінаку́рным вінаку́рнай
вінаку́рнаю
вінаку́рным вінаку́рнымі
М. вінаку́рным вінаку́рнай вінаку́рным вінаку́рных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

вінаку́рны виноку́рный, виноку́ренный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вінаку́рны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да вінакурэння. Вінакурны завод.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вінакурэ́нне, -я, н.

Вытворчасць спірту і гарэлкі са збожжа, з бульбы, буракоў і інш.

|| прым. вінаку́рны, -ая, -ае.

В. завод.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

виноку́рный вінаку́рны;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

виноку́ренный вінаку́рны, бро́варны;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бро́вар, -а, мн. -ы, -аў, м.

Вінакурны ці піваварны завод.

|| прым. бро́варскі, -ая, -ае і бро́варны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бро́вар, ‑а, м.

Вінакурны завод; вінакурня. Пры карчме была крама і шынок, у які гарэлку прывозілі вочкамі з недалёкага панскага бровара. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вінакурнявінакурны завод, бровар’ (БРС, КТС). Укр. виноку́рня, рус. виноку́рня, ст.-рус. винокурня (з XVII ст.) ’тс’. Утворана па тыпу іншых Nomina loci пры дапамозе суф. ‑ьnʼa (які служыць для ўтварэння назваў закрытых памяшканняў) ад дзеяслова вінакурыць ’гнаць віно, гарэлку’ (ці ад назоўніка вінаку́р).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вінакур ’вытворца спірту’ (БРС, КТС). Укр. винокур, рус. винокур, польск. (з «Літвы» ў Карловіча) winokur ’тс’. Усх.-слав. утварэнне ад віно і курыць (гл.) ’выпальваць’. Тут віно ўжыта не ў першасным значэнні ’віно вінаграднае’, а ў другасным ’алкаголь, спірт, гарэлка’. Прынамсі, у XIX — пач. XX ст. спіртныя напіткі выраблялі вінакурныя заводы. Такім жа чынам утворана і чэш. vinopal < víno + páliti, pálenka ’самагон’, польск. gorzelany, gorzelnik, gorzeć ’паліць, гарэць, выпальваць’. Сюды ж вінаку́рны, вінаку́раны, вінакурства (БРС, КТС), а таксама новатвор (калька з рускай мовы) вінакурэнне (КТС).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)