ві́льчык, -а, мн. -і, -аў, м.
Верхні стык двух бакоў страхі; канёк.
|| прым. ві́льчыкавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ві́льчык
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ві́льчык |
ві́льчыкі |
| Р. |
ві́льчыка |
ві́льчыкаў |
| Д. |
ві́льчыку |
ві́льчыкам |
| В. |
ві́льчык |
ві́льчыкі |
| Т. |
ві́льчыкам |
ві́льчыкамі |
| М. |
ві́льчыку |
ві́льчыках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ві́льчык м. (верхняя грань крыши) конёк
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ві́льчык, ‑а, м.
Верхні стык даху, страхі; канёк. Першая абора была ўжо пакрыта: вільчык прыкладзены кастрыцай, са страхі спушчана ўсё пазаддзе. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вільчык 1 ’верхні стык даху, страхі’ (КТС, БРС, Бяльк., Некр., Серб., Шушк., Сцяшк. МГ, Тарн., Інстр. I, шкл., КЭС; бых., парыц., Янк. Мат., Янк. I). Укр. палес. вільчык ’верх, грэбень саламянай страхі’. Рус. смал. вильчик ’грэбень страхі’. Да вільча́к (гл.).
Вільчык 2 ’часціна коміна на падстрэшшы’ (Буз.); ’франтон’ (ДАБМ); ’вяршыня дрэва’ (ветк., хойн., Мат. Гом.). Утварылася ў выніку семантычнага пераносу (па сумежнасці, па падабенству). Да вільчык 1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вільча́к, ‑а, м.
Тое, што і вільчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
канёк¹, канька́, мн. канькі́, канько́ў, м.
1. гл. конь.
2. Месца сыходжання нахіленых плоскасцей двухсхільнага даху, вільчык страхі.
3. Разное ўпрыгожанне ў выглядзе конскай галавы на канцы падоўжнага бруса, што ўтварае верхні край страхі.
Разны к. упрыгожвае дах.
4. перан. Любімая тэма размовы, любімы занятак каго-н.
Чытанне вершаў было яго каньком.
Акардэон — мой к.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Вільча́к ’верх страхі ля вільчыка’ (Касп.); ’разная фігура над франтонам зверху даху’ (БРС); ’вільчык’ (КТС); ’верх даху’ (Абрэмб.). Да вілкі ’развілка, вілы’ (гл.). Паводле В. У. Мартынава (вусн. паведамл.), звязана з усх.-польск. wilk ’дзве дошкі, збітыя разам пад вуглом, якімі накрываецца зверху вільчык гонтавага даху’ (КСПГ) < wilk ’воўк, разная фігура (галава воўка), якая аздабляла вільчык’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ *Нахібава́ць, нахыбовиты ’завяршыць верх страхі’ (бяроз., Шатал.). Да хіб ’верх страхі, вільчык’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мы́льчык ’пояс паміж дзвюма кроквамі’ (кам., Нар. сл.; брэсц., Сл. Брэс.). У выніку кантамінацыі лексем мыч і вільчык (гл.): рэаліі, названыя імі, знаходзяцца блізка паміж сабой.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)