вы́ступіць
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
вы́ступлю |
вы́ступім |
| 2-я ас. |
вы́ступіш |
вы́ступіце |
| 3-я ас. |
вы́ступіць |
вы́ступяць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
вы́ступіў |
вы́ступілі |
| ж. |
вы́ступіла |
| н. |
вы́ступіла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
вы́ступі |
вы́ступіце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
вы́ступіўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
вы́ступіць, -плю, -піш, -піць; зак.
1. Выйсці наперад адкуль-н. з-за чаго-н. ці стаць бачным, праявіцца.
З натоўпу выступіла жанчына.
2. Адправіцца ў іншае месца, выйшаўшы з месца стаянкі.
В. у паход.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прасачыўшыся знутры, паказацца на паверхні.
На целе выступілі кроплі поту.
4. Зрабіць, выканаць што-н. публічна.
В. з канцэртам, з дакладам.
В. у друку супраць каго-н., у абарону каго-н. В. на сходзе.
В. супраць несправядлівасці.
|| незак. выступа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. выступле́нне, -я, н. (да 2 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́ступіць сов., в разн. знач. вы́ступить; (сделаться заметным — ещё) проступи́ть; обозна́читься; прочерти́ться;
в. з прамо́вай — вы́ступить с докла́дом;
незаўва́жаная ране́й ры́са яго́ хара́ктару ~піла наве́рх — не заме́ченная ра́нее черта́ его́ хара́ктера вы́ступила нару́жу;
атра́д ~піў у пахо́д — отря́д вы́ступил в похо́д;
наро́д ~піў су́праць захо́пнікаў — наро́д вы́ступил про́тив захва́тчиков;
пот ~піў на лбе — пот вы́ступил (проступи́л) на лбу;
са змро́ку ~піў сілуэ́т — в темноте́ обозна́чился (прочерти́лся) силуэ́т
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́ступіць, ‑плю, ‑піш, ‑піць; зак.
1. Выйсці наперад адкуль‑н., з-за чаго‑н. Васіль.., не цямячы больш нічога, не бачачы, як сляпы, выступіў з-за ясакару. Мележ. // Стаць бачным, абазначыцца. З правага боку выступілі з-за шэрай заслоны дажджу абрысы касы. В. Вольскі. Вада.. [у сажалцы] значна спала, у некаторых месцах выступіла зямля. Маўр.
2. Выйсці, адправіцца. На світанні партызаны выступілі ў пушчу.
3. перан. Пачаць працу ў якой‑н. галіне. Выступіць на літаратурную арэну. Выступіць на падмостках сцэны.
4. Звярнуцца да грамадскасці з якім‑н. паведамленнем, прапановай, планам і пад. Выступіць з дакладам. Выступіць у спрэчках на сходзе. □ Калі ўсе.. пытанні былі абмеркаваны, выступіў дзед Талаш, каб расказаць пра Саўку Мільгуна. Колас. // Адкрыта выказаць свае думкі, погляды, прапановы і пад. Выступіць у абарону міру. Выступіць супраць падрыхтоўкі новай вайны.
5. Прасачыўшыся знутры, паказацца на паверхні. Выступіў пот на твары. □ Гарачыня была такая, што ў людзей ад поту на гімнасцёрках выступіла соль. Гурскі. // перан. Праявіцца, выявіцца (пра рысы характару, пачуцці і пад.). І тут усе ўбачылі, што раней незаўважаная рыса гэтай натуры.. выступіла наверх. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
экспро́мтам, прысл.
Без падрыхтоўкі, адразу.
Выступіць э.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прамо́ва¹, -ы, мн. -ы, -мо́ў, ж.
Публічнае выступленне.
Выступіць з прамовай.
Віншавальная прамова.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́шагнуть сов., разг. вы́йсці, вы́ступіць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прочерти́ться (обозначиться, стать заметным) абазна́чыцца, вы́ступіць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дэбютава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; зак. і незак.
Упершыню публічна выступіць (выступаць) на сцэне або ў якой-н. галіне дзейнасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
выступле́нне, -я, мн. -і, -яў, н.
1. гл. выступіць.
2. Прамова, выказванне на сходзе, а таксама ігра артыста перад публікай.
Справаздачнае в.
Публічнае в.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)