вы́пасці, -паду, -падзеш, -падзе; вы́падзі; зак.
1. Вываліцца, упасці адкуль-н.
Пісьмо выпала з кнігі.
Люлька выпала з зубоў.
В. з воза.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Знікнуць, страціцца; застацца незаўважаным.
Выпала з памяці тая назва.
Яго збянтэжанасць не выпала з-пад маёй увагі.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра ападкі: упасці на зямлю.
Уначы выпала раса.
Выпаў ранні снег.
4. безас. Давесціся.
Аднойчы мне выпала схадзіць у музей.
Як выпадзе (як удасца).
5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Удацца, атрымацца.
Выпаў добры ўраджай.
|| незак. выпада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́пасці
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
вы́паду |
вы́падзем |
| 2-я ас. |
вы́падзеш |
вы́падзеце |
| 3-я ас. |
вы́падзе |
вы́падуць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
вы́паў |
вы́палі |
| ж. |
вы́пала |
| н. |
вы́пала |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
вы́падзі |
вы́падзіце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
вы́паўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
вы́пасці сов.
1. в разн. знач. вы́пасть; (о жребии, выборе и т.п. — ещё) пасть; (на какой-л. день, на долю и т.п. — ещё) прийти́сь; (на долю — ещё) доста́ться;
з кні́гі вы́пала пісьмо́ — из кни́ги вы́пало письмо́;
уно́чы вы́паў снег — но́чью вы́пал снег;
мне вы́пала шча́сце — мне вы́пало сча́стье;
жэ́рабя вы́пала на яго́ — жре́бий вы́пал ему́ (пал на него́);
на ко́жнага чалаве́ка вы́пала па сто рублёў — на ка́ждого челове́ка вы́пало (пришло́сь, доста́лось) по сто рубле́й;
2. ускользну́ть;
гэ́та вы́пала з-пад маёй ува́гі — это ускользну́ло от моего́ внима́ния;
3. безл. случи́ться; (о возможности, случае) предста́виться;
адно́йчы мне вы́пала пабыва́ць там — одна́жды мне случи́лось побыва́ть там;
мне вы́пала схадзі́ць у музе́й — мне предста́вилась возмо́жность (предста́вился слу́чай) сходи́ть в музе́й;
○ в. на до́лю — вы́пасть на до́лю;
з во́ка в. — вы́пасть из по́ля зре́ния;
як вы́падзе — как случи́тся, как уда́стся
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́пасці, ‑паду, ‑падзеш, ‑падзе; заг. выпадзі; зак.
1. Вываліцца, упасці. Пісьмо выпала з кнігі. Люлька выпала з зубоў. Выпасці з воза.
2. перан. Знікнуць, страціцца; застацца незаўважаным. Яго прозвішча выпала з памяці. Выпасці з-пад увагі.
3. Упасці на зямлю (пра ападкі). Уначы выпала раса. □ Снег выпаў нечаканы, добры. Танк.
4. безас. Давесціся, здарыцца, дастацца на долю. Машы выпала дзяжурыць апошнія гадзіны. Шамякін. І вось тут выпала мне спаткацца з чалавекам, знаёмства з якім неяк перавярнула мае ранейшыя погляды. Навуменка.
5. Выдацца. Ураджайны выпаў год.
•••
Выпасці на долю чыю або каму — дастацца.
З вока выпасці — не ўбачыць, не заўважыць.
Як выпадзе — як удасца, як здарыцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́куліцца, -люся, -лішся, -ліцца; зак. (разм.).
Вываліцца, выпасці.
В. з саней.
|| незак. выку́львацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пакра́паць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ае; зак.
Выпасці (пра дробны дождж).
Дождж пакрапаў і перастаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́шмыкнуць
‘вываліцца, выпасці’
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
вы́шмыкну |
вы́шмыкнем |
| 2-я ас. |
вы́шмыкнеш |
вы́шмыкнеце |
| 3-я ас. |
вы́шмыкне |
вы́шмыкнуць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
вы́шмыкнуў |
вы́шмыкнулі |
| ж. |
вы́шмыкнула |
| н. |
вы́шмыкнула |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
вы́шмыкні |
вы́шмыкніце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
вы́шмыкнуўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
напа́сціць
‘выпасці каго-небудзь’
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
напа́шчу |
напа́сцім |
| 2-я ас. |
напа́сціш |
напа́сціце |
| 3-я ас. |
напа́сціць |
напа́сцяць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
напа́сціў |
напа́сцілі |
| ж. |
напа́сціла |
| н. |
напа́сціла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
напа́сці |
напа́сціце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
напа́сціўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
вы́плесціся, 1 і 2 ас. не ўжыв., -плецецца; зак.
Расплёўшыся, выпасці.
Стужка выплелася з касы.
|| незак. выплята́цца, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́слізнуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -ніся; зак.
Слізгануўшыся, выпасці, вырвацца.
Шост выслізнуўся з рук.
|| незак. выслі́згвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)