во́льная, -ай, ж. (гіст.).

Дакумент, які выдаваўся прыгоннаму пры вызваленні ад прыгоннай залежнасці.

Даць вольную.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

во́льная

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне

адз. мн.
ж. -
Н. во́льная во́льныя
Р. во́льнай во́льных
Д. во́льнай во́льным
В. во́льную во́льныя
Т. во́льнай
во́льнаю		 во́льнымі
М. во́льнай во́льных

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

во́льная сущ., ист. во́льная, отпускна́я

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

во́льная сущ., ист. во́льная, -най ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

во́льная, ‑ай, ж.

Гіст. Дакумент, які выдаваўся прыгоннаму пры вызваленні ад прыгоннай залежнасці. Купіць вольную.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вольнослу́шательница ж. во́льная слуха́чка.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

во́льны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. во́льны во́льная во́льнае во́льныя
Р. во́льнага во́льнай
во́льнае		 во́льнага во́льных
Д. во́льнаму во́льнай во́льнаму во́льным
В. во́льны (неадуш.)
во́льнага (адуш.)		 во́льную во́льнае во́льныя (неадуш.)
во́льных (адуш.)
Т. во́льным во́льнай
во́льнаю		 во́льным во́льнымі
М. во́льным во́льнай во́льным во́льных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

прафе́сія ж. профе́ссия;

○ во́льная п. — свобо́дная профе́ссия

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прафе́сія, -і, мн. -і, -сій, ж.

Асноўны род заняткаў, працоўнай дзейнасці, што служыць крыніцай існавання.

Па прафесіі інжынер-электрык.

Вытворчыя прафесіі.

○

Вольная прафесія — прафесія творчага работніка, які жыве на ганарары.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

во́льны, -ая, -ае.

1. Свабодны, незалежны.

Вольныя людзі.

Вольная праца.

2. Свабодны, нічым не абмежаваны.

Вольнае жыццё.

В. вецер.

Вольнаму воля (пра чалавека, які можа паступаць па сваім меркаванні).

3. Нікім, нічым не заняты.

Вольнае месца ў вагоне.

Вольная пасада (вакантная). Вольная хвіліна.

4. Не абмежаваны якімі-н. перашкодамі, прадметамі, бязмежны; які знаходзіцца на свабодзе.

В. акіян.

В. ход.

5. Не абмежаваны якімі-н. правіламі, законам.

В. продаж сельскагаспадарчых прадуктаў.

6. Нястрыманы, які выходзіць за межы прынятых норм.

Вольнае абыходжанне.

7. Свабодалюбны.

Вольная думка, натура.

8. Не заціснуты, не замацаваны ў чым-н.

В. канец вяроўкі.

○

Вольныя рухі або практыкаванні — гімнастычныя практыкаванні без прылад.

Вольны верш — від рыфмаванага сілаба-танічнага верша, у якім у адвольнай паслядоўнасці спалучаюцца радкі з рознай колькасцю стоп.

Вольны горад — самастойны горад-дзяржава ў Сярэднія вякі.

Вольны пераклад — не літаральны пераклад.

Вольны стыль — у спартыўных спаборніцтвах: стыль плавання, які выбірае сам плывец.

Па вольным найме — аб службе неваенных у ваеннай установе.

|| наз. во́льнасць, -і, ж. (да 2, 5 і 7 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)