ва́спа́н, -а, м. (уст.).

Форма ветлівага звароту да мужчыны ў шляхечым асяроддзі; ваша міласць.

|| ж. васпа́ні, нескл.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ва́спан

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ва́спан ва́спаны
Р. ва́спана ва́спанаў
Д. ва́спану ва́спанам
В. ва́спана ва́спанаў
Т. ва́спанам ва́спанамі
М. ва́спане ва́спанах

Крыніцы: nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

васпа́н

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. васпа́н васпа́ны
Р. васпа́на васпа́наў
Д. васпа́ну васпа́нам
В. васпа́на васпа́наў
Т. васпа́нам васпа́намі
М. васпа́не васпа́нах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

васпа́н м., уст. су́дарь, госуда́рь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ва́спа́н, ‑а, м.

Уст. Форма ветлівага звароту да мужчыны ў шляхечым асяроддзі; ваша міласць. [Антось:] — Ну, што нам васпан сказаць мае? [Марцін:] — Наказ прынёс я да васпана. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ва́спан ’зваротак ваша міласць, пан’ (БРС, Нас., Шат., Мядзв., Бір. Дзярж.), васпа́н ’тс’ (Гарэц., Касп.). Запазычанне з польск. waspan ’тс’ (а гэта скарачэнне з waszmość pan; гл. Брукнер, 603). Рус. дыял. (смал.) ва́спан ’тс’. Параўн. ва́сан ’тс’, васпа́ні.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ягамо́сць, -і, ж. і -я, м., мн. -і, -яў (уст.).

Форма звароту да каго-н.; пан, васпан.

Сядайце за стол, ягамосці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

васпа́ні, нескл., ж.

Уст. Жан. да васпан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

су́дарь спада́р, -ра́ м., ва́спа́н, -на м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Васпа́ня, васпа́ні ’зваротак пані’ (Нас., Касп., БРС, Бір. Дзярж., Гарэц.). Запазычанне з польск. (параўн. ва́спа́н < waspan). Магчыма, таксама, што гэта ўтварэнне на базе запазычанага ва́спа́н ужо ў беларускай мове. Параўн. ва́спа́н, ва́са́н. Рус. дыял. васпа́ня ’васпані’ (смал.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)