блю́зніць
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
блю́зню |
блю́знім |
| 2-я ас. |
блю́зніш |
блю́зніце |
| 3-я ас. |
блю́зніць |
блю́зняць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
блю́зніў |
блю́знілі |
| ж. |
блю́зніла |
| н. |
блю́зніла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
блю́зні |
блю́зніце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
блю́знячы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
блю́зніць несов.
1. богоху́льствовать, святота́тствовать, кощу́нствовать;
2. бре́дить
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
блю́зніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; незак.
Разм.
1. Гаварыць глупства.
2. Гаварыць у сне, у забыцці, трызніць. Усю ноч Ірка кідалася спрасоння, блюзніла — гарачая, не падступіцца, — і клікала сваіх аленяў. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Блюзні́ць ’хлусіць, гаварыць дрэннае, блюзнерыць’ (Нас.), блю́зніць (Бяльк., БРС); з іншым вакалізмам блу́зніць ’трызніць’ (Шат.). Ст.-бел. блюзнити, блузнити ’ганьбіць’, блюзнерца, блузнерца ’блюзнер, богазневажальнік’ (Булыка, Запазыч.). Паводле Булыкі, там жа, запазычанне з польск. blužnić (аб польскім слове Брукнер, 30; Слаўскі, 1, 34). Гл. яшчэ Рыхардт, Poln., 36; Рудніцкі, 151.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
блю́зненне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. блюзніць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заблю́зніць
‘пачаць блюзніць - блюзнерыць’
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
заблю́зню |
заблю́знім |
| 2-я ас. |
заблю́зніш |
заблю́зніце |
| 3-я ас. |
заблю́зніць |
заблю́зняць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
заблю́зніў |
заблю́знілі |
| ж. |
заблю́зніла |
| н. |
заблю́зніла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
заблю́зні |
заблю́зніце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
заблю́зніўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
бре́дить несов.
1. тры́зніць, блю́зніць;
2. перен. (говорить глупости) блю́зніць, вярзці́;
3. перен. (неотвязно мечтать) тры́зніць (аб кім, чым), ма́рыць (аб кім, чым);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Баруздзі́ць трызніць; блюзніць, вярзці’ (Касп.). Рус. дыял. бару́зди́ть ’шумець’, барузди́ть ’быць неспакойным (аб вадзе)’, бару́здить ’трызніць; блюзніць’, борозда́ ’сварлівы чалавек, які выклікае беспарадак’, борозди́ть ’муціць ваду; перашкаджаць; блюзніць, вярзці; гаварыць незразумела’ (акрамя асноўных значэнняў: ’араць, баранаваць і да т. п.’). Гл. СРНГ. Калі гэта не нейкае гукапераймальнае ўтварэнне, то, відаць, звязана з слав. borzda, borzditi (усх.-слав. борозда́ і г. д.). Як семантычную паралель параўн. баразні́ць ’баранаваць; блюзніць, вярзці’ (Др.-Падб., 21) < баразна́. Парафін. яшчэ ўкр. (зах.) бороздити ’перашкаджаць каму-небудзь’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
блу́зніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; незак.
Разм. Тое, што і блюзніць. Пасля маці вярнулася да сцяны ў запечак, дзе ляжала на ложку Таня, і паклала ёй руку на лоб. — Блузніць, бедная... Прастыла. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)