Ба́са ’вялікая кадушка’ (Сцяшк. МГ, Сцяц.). Мяркуем, што гэта можа быць скарачэннем слова басэ́тля (гл.), якое ў значэнні вялікая бочка’ ўжываецца якраз у зэльвенскіх гаворках. Іншая магчымая этымалогія: запазычанне з польск. fasa ’бочка’ (< ням. Faß), з субстытуцыяй f > b. З гэтага апошняга ўзята і бел. фаска (гл. Слаўскі, 1, 221).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ба́с

‘спявак’

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ба́с басы́
Р. ба́са басо́ў
Д. ба́су баса́м
В. ба́са басо́ў
Т. ба́сам баса́мі
М. ба́се баса́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

Ба́сса проли́в Ба́са пралі́ў.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

басі́сты, -ая, -ае (разм.).

1. Нізкі па гуку, з характэрным для баса тэмбрам.

Б. голас.

2. Які валодае басам.

Б. артыст.

|| наз. басі́стасць, -і, ж. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ба́с

‘голас; музычны інструмент’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ба́с басы́
Р. ба́са басо́ў
Д. ба́су баса́м
В. ба́с басы́
Т. ба́сам баса́мі
М. ба́се баса́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

віяланчэ́ль, ‑і, ж.

Чатырохструнны смычковы музычны інструмент скрыпічнага сямейства, баса-тэнаровага рэгістра.

[Іт. viloncello.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

генера́л-бас

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. генера́л-бас генера́л-басы́
Р. генера́л-ба́са генерал-басо́ў
Д. генера́л-ба́су генера́л-баса́м
В. генера́л-бас генера́л-басы́
Т. генера́л-ба́сам генера́л-басамі
М. генера́л-ба́се генера́л-баса́х

Крыніцы: krapivabr2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

бас в разн. знач. бас, род. ба́са м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

басаві́ты, ‑ая, ‑ае.

Разм. Нізкі па гуку, з характэрным для баса тэмбрам. Пры кожным трапным сказе ці выслоўі сам [рэдактар] смяяўся паважным басавітым смехам. Колас. Моцны, басавіты гудок прагучаў над ракой. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Падры́мка ’трэцяя струна пасля баса ў скрыпцы, якая выдае гук ля’ (Мядзв.), падрымоўка ’другая струна ў скрыпцы’ (Шат.). Гл. рыма, рымзаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)