асвяці́ць², асвячу́, асвя́ціш, асвя́ціць; асвя́цім, асвя́ціце, асвя́цяць; асвячо́ны; зак., што.
1. гл. свяціць².
2. перан. Зрабіць свяшчэнным, ушанаваць (высок.).
|| незак. асвяча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. асвячэ́нне, -я, н. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
асвяці́ць¹, асвячу́, асве́ціш, асве́ціць; асве́чаны; зак., каго-што.
Зрабіць светлым, напоўніць святлом.
Фары асвяцілі дарогу.
|| незак. асве́чваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 знач.) і асвятля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. асвятле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
асвяці́ць
‘надаць святасць’
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
асвячу́ |
асвяці́м |
| 2-я ас. |
асвяці́ш |
асвяціце́ |
| 3-я ас. |
асвяці́ць |
асвяця́ць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
асвяці́ў |
асвяці́лі |
| ж. |
асвяці́ла |
| н. |
асвяці́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
асвяці́ |
асвяці́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
асвяці́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
асвяці́ць
‘напоўніць святлом’
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
асвячу́ |
асве́цім |
| 2-я ас. |
асве́ціш |
асве́ціце |
| 3-я ас. |
асве́ціць |
асве́цяць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
асвяці́ў |
асвяці́лі |
| ж. |
асвяці́ла |
| н. |
асвяці́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
асвяці́ |
асвяці́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
асвяці́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
асвяці́ць I сов., прям., перен. освети́ть; озари́ть;
аге́ньчык разагна́ў це́мру і ~ці́ў дрэ́вы — огонёк разогна́л тьму и освети́л дере́вья;
усме́шка ~ці́ла суро́вы тва́р — улы́бка освети́ла (озари́ла) суро́вое лицо́
асвяці́ць II сов., церк., перен. освяти́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
асвяці́ць 1, асвячу, асвеціш, асвеціць; зак., каго-што.
1. Зрабіць светлым, напоўніць святлом. Першыя прамені сонца асвяцілі вяршыні дрэў і зазіхацелі на паляне, пакрытай буйнымі кроплямі расы. В. Вольскі. Полымя ад ядлоўцу шуганула высока і асвяціла далёкую бярозу. Пестрак. На завароце .. Святло з фар асвяціла зараснік над ровам. Чорны. // перан. Ажывіць, сагрэць якім‑н. пачуццём і пад. Лёгкая ўсмешка, выкліканая ўспамінамі аб далёкім мінулым, прабегла па.. [Любіных] вуснах, асвяціла вочы, твар. Васілевіч. Не хапае той, якая б асвяціла яго [Веньяміна] жыццё каханнем, стала б другой Палавінай. Навуменка. // перан. Пра думку, здагадку, якая ўзнікла раптоўна. Старасту асвяціла ўрэшце добрая думка. Колас. // перан. Зрабіць светлым, радасным. Загоім раны, адбудуем Свае сялібы зруйнаваны, Сваю Краіну маладую Святлом асвецім нечуваным. Купала.
2. перан. Тое, што і асвятліць (у 3 знач.). Асвяціць у выступленні міжнародныя падзеі. □ Ён [Бародка] жартаваў з людзьмі, цікавіўся, як уладзіліся на начлег, прасіў выступаць, нават падказваў пытанні, якія варта асвяціць сакратару партарганізацыі. Шамякін.
асвяці́ць 2, асвячу, асвяціш, асвяціць; зак., што.
1. Выканаць над чым‑н. царкоўны абрад надання святасці. Асвяціць ваду. Асвяціць пірог.
2. Кніжн. Зрабіць свяшчэнным, ушанаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
свяці́ць², свячу́, све́ціш, све́ціць; незак., каго-што.
Выконваць над кім-н., чым-н. царкоўны абрад асвячэння.
С. ваду.
С. хату.
|| зак. асвяці́ць, асвячу́, асве́ціш, асве́ціць; асвячо́ны.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
асве́чваць гл. асвяціць¹.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
освяти́ть сов. асвяці́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
осия́ть сов., высок. азары́ць, асвяці́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)