аса́дак

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. аса́дак
Р. аса́дку
Д. аса́дку
В. аса́дак
Т. аса́дкам
М. аса́дку

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

аса́дак, -дку, м.

1. Дробныя цвёрдыя часцінкі, якія знаходзяцца ў вадкасці і пасля адстойвання асядаюць на дно і сценкі пасудзіны.

А. у растворы.

2. перан. Цяжкае пачуццё, якое застаецца пасля непрыемнай размовы, падзеі і г.д.

Непрыемны а. на душы.

|| прым. аса́дкавы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аса́дак, -дку м., в разн. знач. оса́док;

вада́ дала́ а. — вода́ дала́ оса́док;

дно мо́ра пакры́лася цвёрдымі пласта́мі ~дку — дно мо́ря покры́лось твёрдыми пласта́ми оса́дка;

на душы́ заста́ўся непрые́мны а. — на душе́ оста́лся неприя́тный оса́док

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

аса́дак, ‑дку, м.

1. Драбнюткія частачкі якога‑н. рэчыва, якія выдзеліліся з раствору, вадкасці і аселі на дно. І вось чалавек ля горна зняў з сагана зусім круглую бутэльку з вузкім рыльцам, ускалаціў нейкі асадак і паказаў чалавеку з паласой. Караткевіч.

2. перан. Цяжкае, непрыемнае пачуццё, якое застаецца пасля якой‑н. непрыемнай размовы, падзеі і пад. Словы маці неяк ураз змылі ўвесь той непрыемны асадак на душы. Шамякін. На сэрцы.. [Віталя] застаўся нейкі, трывожны асадак. Васілёнак. [Сцепуржынскі].. пасмялеў. Аднак жа брыдкі асадак страху і прыкрасці ў яго астаўся. Чорны.

3. звычайна мн. (аса́дкі, ‑аў). Спец. Горныя пароды, якія ўтварыліся некалі на дне былых вадаёмаў шляхам асядання мінеральных і арганічных рэчываў; асадкавыя горныя пароды.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

оса́док

1. аса́дак, -дку м.;

2. перен. аса́дак, -дку м.;

3. геол. аса́дак, -дку м., мн. аса́дкі, -дкаў;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адсто́й, -ю, м.

Асадак з вадкасці на дне пасудзіны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

састо́ены, -ая, -ае.

Які пасля стаяння даў асадак.

С. раствор.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

глей, -ю, м.

Вязкі асадак з мінеральных або арганічных рэчываў на дне вадаёмаў.

|| прым. гле́евы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аса́дка

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. аса́дка аса́дкі
Р. аса́дкі аса́дак
Д. аса́дцы аса́дкам
В. аса́дку аса́дкі
Т. аса́дкай
аса́дкаю		 аса́дкамі
М. аса́дцы аса́дках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

аса́дкавы, -ая, -ае.

1. гл. асадак.

2. Які ўтварыўся шляхам асядання мінеральных і арганічных рэчываў на дне вадаёмаў.

Асадкавыя горныя пароды.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)