апано́ўваць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
апано́ўваем |
| 2-я ас. |
- |
апано́ўваеце |
| 3-я ас. |
апано́ўвае |
апано́ўваюць |
| Прошлы час |
| м. |
апано́ўваў |
апано́ўвалі |
| ж. |
апано́ўвала |
| н. |
апано́ўвала |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
апано́ўваючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
апано́ўваць (каго, што) несов.
1. охва́тывать, овладева́ть (кем, чем), обурева́ть; (завладевать полностью) одолева́ть;
2. (набрасываться во множестве) напада́ть (на кого, что); окружа́ть;
1, 2 см. апанава́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
апано́ўваць, ‑ае.
Незак. да апанаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апанава́ць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -ну́е; -ну́й; -нава́ны; зак., каго-што.
1. Ахапіць, авалодаць (пра фізічны стан, настрой і пад.).
Жанчыну апанаваў страх.
2. Напасці ў вялікай колькасці, акружыць, накінуцца.
Яго апанавалі сабакі.
3. З’явіцца ў вялікай колькасці (разм.).
Справы апанавалі.
|| незак. апано́ўваць, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
обурева́ть несов. ахапля́ць, апано́ўваць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
овладева́ть несов.
1. авало́дваць;
2. (охватывать) ахапля́ць, апано́ўваць (каго, што); см. овладе́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
напада́тьII несов. (на кого, что)
1. напада́ць; накі́двацца; апано́ўваць (каго, што);
2. (делать нападки) напада́ць;
3. (жадно набрасываться) прост. накі́двацца, кі́дацца;
4. (случайно обнаруживать) напада́ць, натыка́цца, натрапля́ць;
5. (внезапно охватывать) напада́ць, апано́ўваць (каго, што);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
одолева́ть несов.
1. (побеждать) адо́льваць, перамага́ць, асі́льваць;
2. перен. (завладевать, подчинять себе) адо́льваць, апано́ўваць;
меня одолева́ет сон мяне́ адо́львае сон;
3. перен. (овладевать) разг. адо́льваць, асі́льваць;
4. перен. (мучить, лишать покоя) апано́ўваць; му́чыць, заму́чваць;
ка́шель одолева́ет ка́шаль му́чыць (заму́чвае);
му́хи одолева́ют му́хі апано́ўваюць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
исполня́тьII несов., уст. (наполнять) напаўня́ць (чым);
исполня́ть се́рдце наде́ждой напаўня́ць сэ́рца надзе́яй; (охватывать — о чувствах, мыслях и т. п.) ахо́пліваць, апано́ўваць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
обнима́ть несов.
1. абдыма́ць, абніма́ць;
обнима́ть дру́га абдыма́ць (абніма́ць) ся́бра;
2. перен. (охватывать) ахо́пліваць; (окутывать) аго́ртваць; (овладевать) апано́ўваць;
сбо́рник обнима́ет всё напи́санное писа́телем збо́рнік ахо́плівае ўсё напі́санае пісьме́ннікам;
3. перен. (постигать) ахо́пліваць, абніма́ць, абдыма́ць; см. обня́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)