аняме́лы
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
аняме́лы |
аняме́лая |
аняме́лае |
аняме́лыя |
| Р. |
аняме́лага |
аняме́лай аняме́лае |
аняме́лага |
аняме́лых |
| Д. |
аняме́ламу |
аняме́лай |
аняме́ламу |
аняме́лым |
| В. |
аняме́лы (неадуш.) аняме́лага (адуш.) |
аняме́лую |
аняме́лае |
аняме́лыя (неадуш.) аняме́лых (адуш.) |
| Т. |
аняме́лым |
аняме́лай аняме́лаю |
аняме́лым |
аняме́лымі |
| М. |
аняме́лым |
аняме́лай |
аняме́лым |
аняме́лых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
аняме́лы, -ая, -ае.
І. Які стаў нямым, страціў здольнасць гаварыць.
2. Які стаў нерухомым.
А. стан.
3. Ціхі, пазбаўлены якіх-н. гукаў.
Анямелае поле.
4. Які страціў адчувальнасць, здранцвелы.
Анямелыя ногі.
|| наз. аняме́ласць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
аняме́лы
1. (ставший немым) онеме́лый;
2. (ставший неподвижным) оцепене́лый;
3. (ставший беззвучным) умо́лкший, зату́хший;
а. стэ́п — умо́лкшая (зати́хшая) степь;
4. (утративший чувствительность) онеме́лый;
~лыя ру́кі — онеме́лые ру́ки
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
аняме́лы, ‑ая, ‑ае.
1. Пра чалавека, які страціў здольнасць гаварыць. // Той, хто страціў на некаторы час мову (ад здзіўлення, радасці і пад.).
2. Застылы ў нерухомасці пад уплывам якога‑н. пачуцця. Гэта Волечка! Але чаму яна не бяжыць подскакам .. насустрач [Няваду], а стаіць, як анямелая, і не адрывае ад яго вачэй?! Чорны. Міхалка стаяў анямелы на грэблі каля заставак. Бядуля.
3. Ціхі; пазбаўлены гукаў. І часамі ў стэпах анямелых, Калі толькі ты ды цішыня — Нечакана і незразумела Мёртвыя размовы зноў звіняць. Панчанка. Заснуў пасёлак анямелы. Колас.
4. Неадчувальны. — А я быў ужо заснуў, — сказаў Сімон і пацёр анямелую шчаку. Самуйлёнак. // Нечуллівы. [Васіль], дзіўна, ні аб чым не думаў, нічога не шкадаваў, у анямелай душы яго была важкая і жорсткая спусцеласць. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зняме́лы, -ая, -ае.
Тое, што і анямелы.
|| наз. зняме́ласць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
апруцяне́лы, -ая, -ае.
Застылы, скарчанелы; анямелы, адубелы.
Апруцянелыя ад холаду пальцы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абамле́лы, -ая, -ае.
1. Які страціў прытомнасць.
А. чалавек.
2. Анямелы, здранцвелы.
А. ад спалоху.
Абамлелыя ногі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
оцепене́вший прил.
1. здранцве́лы, аняме́лы, сшэ́рхлы;
2. змярцве́лы, аняме́лы;
3. адубе́лы; см. оцепене́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
замле́лы, -ая, -ае (разм.).
1. Анямелы, адзеравянелы.
Замлелыя ногі.
2. Млявы, расслаблены (пра стан чалавека).
Замлелая дзяўчынка.
|| наз. замле́ласць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
оцепене́лый
1. (затёкший) здранцве́лы, аняме́лы, сшэ́рхлы;
2. (от ужаса) змярцве́лы, аняме́лы;
3. (от холода) адубе́лы;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)