аглуша́ць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
аглуша́ю |
аглуша́ем |
| 2-я ас. |
аглуша́еш |
аглуша́еце |
| 3-я ас. |
аглуша́е |
аглуша́юць |
| Прошлы час |
| м. |
аглуша́ў |
аглуша́лі |
| ж. |
аглуша́ла |
| н. |
аглуша́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
аглуша́й |
аглуша́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
аглуша́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
аглуша́ць несов., см. аглу́шваць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
аглуша́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да аглушыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аглушы́ць, аглушу́, аглу́шыш, аглу́шыць; аглу́шаны; зак., каго-што.
1. гл. глушыць.
2. Моцным гукам, шумам пазбавіць слыху або яснасці слыху.
А. выбухам.
3. перан. Напоўніць аглушальнымі гукамі (паветра, прастору).
4. Моцна ўдарыць па галаве; ударам давесці да непрытомнасці (разм.).
5. перан. Чым-н. нечаканым моцна ўразіць, ашаламіць.
А. навінамі.
|| незак. аглу́шваць, -аю, -аеш і аглуша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
оглуша́ть несов. аглуша́ць, аглу́шваць; см. оглуши́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
аглушы́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
аглушу́ |
аглу́шым |
| 2-я ас. |
аглу́шыш |
аглу́шыце |
| 3-я ас. |
аглу́шыць |
аглу́шаць |
| Прошлы час |
| м. |
аглушы́ў |
аглушы́лі |
| ж. |
аглушы́ла |
| н. |
аглушы́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
аглушы́ |
аглушы́це |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
аглушы́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
аглушэ́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле дзеясл. аглушаць — аглушыць (у 1 знач.).
2. Спец. Страта звонкім гукам звонкасці і пераход яго ў адпаведны глухі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Аглама́жжацца ’пазбавіцца памяці і ўвагі’ (Нас.), агламажжаць ’аглушаць’ (Грыг.), агламажоны. Магчыма, ‑ажж‑ < ‑ажд‑ < ‑азд‑. Гл. агламаздаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ошара́шивать несов., разг.
1. (сильно ударять) ашало́мліваць, аглуша́ць;
2. (озадачивать) бянтэ́жыць, збянтэ́жваць, збіва́ць з панталы́ку;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Прыту́каць ’аглушаць заўсёднай лаянкай; прымушаць лаянкай да працы’ (Нас.), ’прымусіць (настойлівымі патрабаваннямі)’ (Мат. Маг., Юрч. СНС), прытука́ць, прытуха́ць ’абгаворваць’ (в.-дзв., Сл. ПЗБ). Рус. смал. приту́кивать ’лаяць каго-небудзь, прымушаючы працаваць’. Да ту́каць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)