абся́г

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. абся́г абся́гі
Р. абся́гу абся́гаў
Д. абся́гу абся́гам
В. абся́г абся́гі
Т. абся́гам абся́гамі
М. абся́гу абся́гах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

абся́г, -у, м.

1. Прастора, абшар, далягляд.

Любавацца абсягам палёў.

2. перан. Сфера, галіна дзейнасці каго-, чаго-н.

А. інтарэсаў.

|| прым. абся́жны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абся́г, -гу м.

1. просто́р; ширь ж.;

2. перен. о́бласть ж.; о́трасль ж., сфе́ра ж.;

а. ве́даўо́бласть (о́трасль, сфе́ра) зна́ний;

3. перен. масшта́б;

а. вытво́рчасці — масшта́б произво́дства

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абся́г, ‑у, м.

1. Прастора, якую можна акінуць, ахапіць вокам; абшар; далягляд. Адсюль, з пагорка, перад чалавекам раскрываецца ўвесь абсяг. Даніленка. Палікар Сцяпанавіч, як сядзеў, адразу ўспомніў учарашні абсяг палёў навокал. Грамовіч.

2. перан. Сфера, галіна дзейнасці каго‑, чаго‑н. Увесь абсяг маіх інтарэсаў у асноўным абмяжоўваўся пытаннямі культуры. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Сфе́ра ’шар ці яго паверхня знутры’, ’прастора дзеяння; межы распаўсюджвання’ (ТСБМ), сфэ́ра ’абшар, на які сягаюць сілы, уплывы нябеснага цела; круг уплыву’ (Ласт.), ’абсяг’ (Некр. і Байк.). Ст.-бел. спе́ра (сфе́ра) ’сфера, арбіта планет’, XV ст. < ст.-польск. sfera, spera < лац. sphaera ад грэч. σφατρα ’шар, мяч, ядро’ (Булыка, Лекс. запазыч., 139). Сучаснае слова можа быць паўторным запазычаннем з рус. сфе́ра, дзе з XVII ст. праз польск. sfera або ням. Sphaere, якія, далей, да той жа крыніцы; гл. Фасмер, 3, 815.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

абшар, прастор, прастора, прасцяг, абсяг, прыволле, раздолле, разлегласць, разлог, далягляд, даль, далеч, далячынь, шырыня, шыр, бязмежжа, бязмежнасць, бясконцасць, бяскрайнасць, неагляднасць; бязмер, бязмер'е, пространь (абл.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

о́бласть ж.

1. (часть страны) край, род. кра́ю м., во́бласць, -ці ж.;

2. (крупная административно-территориальная единица) во́бласць, -ці ж.;

Ми́нская о́бласть Мі́нская во́бласць;

3. зо́на, -ны ж., по́яс, -са м.;

о́бласть ве́чных снего́в зо́на ве́чных сняго́ў;

4. анат., мед. во́бласць, -ці ж.;

в о́бласти се́рдца у во́бласці сэ́рца;

5. перен. (сфера, отрасль) галіна́, -ны́ ж., абся́г, -гу м.;

о́бласть зна́ний галіна́ ве́даў;

разви́тие всех областе́й те́хники развіццё ўсіх галі́н тэ́хнікі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)