абавя́зак
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
абавя́зак |
абавя́зкі |
| Р. |
абавя́зку |
абавя́зкаў |
| Д. |
абавя́зку |
абавя́зкам |
| В. |
абавя́зак |
абавя́зкі |
| Т. |
абавя́зкам |
абавя́зкамі |
| М. |
абавя́зку |
абавя́зках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
абавя́зак, -зку, мн. -зкі, -зкаў, м.
Пэўнае кола дзеянняў, якія павінны абавязкова выконвацца тым, каму яны даручаны, або хто сам узяўся за іх выкананне.
Усеагульны воінскі а.
Ускласці на сябе абавязкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абавя́зак, -зку м.
1. обя́занность ж.; долг;
усеагу́льны во́інскі а. — всео́бщая во́инская обя́занность;
правы́ і ~зкі грамадзя́н — права́ и обя́занности гра́ждан;
лічы́ць сваі́м ~зкам — счита́ть свои́м до́лгом (свое́й обя́занностью);
па ~зку — по до́лгу (по обя́занности);
вы́канаць свой грамадзя́нскі а. — вы́полнить свой гражда́нский долг;
пару́шыць свой а. — нару́шить свой долг;
2. только мн. обя́занности;
выко́нваць ~зкі дырэ́ктара — исполня́ть обя́занности дире́ктора
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абавя́зак, ‑зку, м.
Тое, што хто‑н. павінен выконваць у адпаведнасці з грамадскімі або асабістымі патрабаваннямі. Усеагульны воінскі абавязак. Пачэсны абавязак. Пачуццё абавязку. Правы і абавязкі грамадзян. □ Воінская служба ў радах Узброеных Сіл СССР — ганаровы абавязак савецкіх грамадзян. Канстытуцыя СССР. [Жлукта:] Прыбыўшы ў ваш горад, я палічыў абавязкам засведчыць вам сваю пашану. Крапіва. // звычайна мн. (абавя́зкі, ‑аў). Сукупнасць спраў або даручэнняў, ускладзеных на каго‑н. і абавязковых для выканання. Выконваць абавязкі. Ускласці абавязкі. □ Свае старшынскія абавязкі Люба здала Міхалу. Васілевіч.
•••
Несці абавязкі гл. несці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Абавя́зак, ст.-бел. обовязок з 1557 г. (Нас. гіст.), укр. обовʼязок, польск. obowiązek ’тс’. Гл. абавязаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абавязак, адказнасць, павіннасць, задача, прызначэнне, місія; нагрузка (разм.) □ справа гонару
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
до́ўг
‘абавязак’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
до́ўг |
| Р. |
до́ўгу |
| Д. |
до́ўгу |
| В. |
до́ўг |
| Т. |
до́ўгам |
| М. |
до́ўгу даўгу́ |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
по́слух
‘паслушэнства; абавязак, ускладзены на манаха; чутка, пагалоска’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
по́слух |
| Р. |
по́слуху |
| Д. |
по́слуху |
| В. |
по́слух |
| Т. |
по́слухам |
| М. |
по́слуху |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
паві́ннасць, -і, мн. -і, -ей, ж.
Грамадскі або дзяржаўны абавязак насельніцтва.
Воінская п.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
лесніко́ўскі, -ая, -ае.
Звязаны з асаблівасцямі працы лесніка, прызначаны для яго працы.
Л. абавязак.
|| наз. лесніко́ўства, -а, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)