абавя́зак, -зку, мн. -зкі, -зкаў, м.
Пэўнае кола дзеянняў, якія павінны абавязкова выконвацца тым, каму яны даручаны, або хто сам узяўся за іх выкананне.
Усеагульны воінскі а.
Ускласці на сябе абавязкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
абавя́зак, -зку м.
1. обя́занность ж.; долг;
усеагу́льны во́інскі а. — всео́бщая во́инская обя́занность;
правы́ і ~зкі грамадзя́н — права́ и обя́занности гра́ждан;
лічы́ць сваі́м ~зкам — счита́ть свои́м до́лгом (свое́й обя́занностью);
па ~зку — по до́лгу (по обя́занности);
вы́канаць свой грамадзя́нскі а. — вы́полнить свой гражда́нский долг;
пару́шыць свой а. — нару́шить свой долг;
2. только мн. обя́занности;
выко́нваць ~зкі дырэ́ктара — исполня́ть обя́занности дире́ктора
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
абавя́зак, ‑зку, м.
Тое, што хто‑н. павінен выконваць у адпаведнасці з грамадскімі або асабістымі патрабаваннямі. Усеагульны воінскі абавязак. Пачэсны абавязак. Пачуццё абавязку. Правы і абавязкі грамадзян. □ Воінская служба ў радах Узброеных Сіл СССР — ганаровы абавязак савецкіх грамадзян. Канстытуцыя СССР. [Жлукта:] Прыбыўшы ў ваш горад, я палічыў абавязкам засведчыць вам сваю пашану. Крапіва. // звычайна мн. (абавя́зкі, ‑аў). Сукупнасць спраў або даручэнняў, ускладзеных на каго‑н. і абавязковых для выканання. Выконваць абавязкі. Ускласці абавязкі. □ Свае старшынскія абавязкі Люба здала Міхалу. Васілевіч.
•••
Несці абавязкі гл. несці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абавя́зак м 1. Pflicht f -, -en; Verpflíchtung f -, -en; Oblíegenheit f -, -en, Funktion f -, -en (службовы – звыч мн);
службо́выя абавя́зкі Díenstpflichten pl;
грамадзя́нскі абавя́зак Bürgerpflicht;
вайско́вы [во́інскі] абавя́зак Wéhrpflicht f;
лічы́ць за свой абавя́зак für séine Pflicht hálten;
выко́нваць свае́ абавя́зкі séine Pflíchten erfüllen;
вы́зваліць каго-н ад абавя́зкаў j-n séiner Pflíchten entbínden*; (часо́вы) выкана́ўца абавя́зкаў stéllvertretend; amtíerend; in Vertrétung (пры подпісе на дакументах);
наклада́ць абавя́зі на каго-н j-m Verpflíchtungen áuferlegen;
гэ́та ўвахо́дзіць у мае́ абавя́зкі das ist méine Pflicht;
2. гл абавязацельства
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Абавя́зак, ст.-бел. обовязок з 1557 г. (Нас. гіст.), укр. обовʼязок, польск. obowiązek ’тс’. Гл. абавязаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абавязак, адказнасць, павіннасць, задача, прызначэнне, місія; нагрузка (разм.) □ справа гонару
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
паві́ннасць, -і, мн. -і, -ей, ж.
Грамадскі або дзяржаўны абавязак насельніцтва.
Воінская п.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
лесніко́ўскі, -ая, -ае.
Звязаны з асаблівасцямі працы лесніка, прызначаны для яго працы.
Л. абавязак.
|| наз. лесніко́ўства, -а, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
адка́знасць, -і, ж.
1. гл. адказны.
2. Неабходнасць, абавязак адказваць за свае дзеянні, учынкі, быць адказным за іх.
Пачуццё адказнасці.
Крымінальная а.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
во́інскі, -ая, -ае.
1. Які мае адносіны да ваеннай справы, ваеннай службы.
Воінская павіннасць.
Усеагульны в. абавязак.
2. Уласцівы воіну (высок.).
Воінская доблесць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)