бамбардзі́р, ‑а, м.
1. У рускай дарэвалюцыйнай арміі — салдацкі чын у артылерыйскіх часцях.
2. Жук сямейства жужаляў, які пры самаабароне мае здольнасць выкідваць з свайго цела едкую вадкасць.
3. Разм. Ігрок, які часта забівае галы (у футболе, хакеі і пад.).
[Ням. Bombardier.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
банкі́рскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да банкіра, належыць банкіру. Банкірская кантора. Банкірскі дом. □ Большая частка банкірскага капіталу зусім фіктыўная і складаецца з даўгавых патрабаванняў (вэксаляў), дзяржаўных папер (якія прадстаўляюць ранейшы капітал) і акцый (пасведчанняў на атрыманне будучага даходу). Маркс.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
галаўны́, ‑ая, ‑ое.
1. Які мае адносіны да галавы (у 1 знач.). Галаўны боль. // Прызначаны для галавы. Галаўны ўбор.
2. Які ідзе ўперадзе чаго‑н.; перадавы. Галаўны мінаносец. Галаўны атрад. // Асноўны, вядучы. Галаўное прадпрыемства. Галаўная партарганізацыя.
•••
Галаўны мозг гл. мозг.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гамалагі́чны, ‑ая, ‑ае.
Спец. Які мае аднолькавыя адносіны да чаго‑н.; адназначны, падобны.
•••
Гамалагічныя рады — а) у біялогіі — расліны, жывёлы, падобныя па сваіх марфалагічных і фізіялагічных прыкметах; б) у хіміі — арганічныя злучэнні, якія адрозніваюцца групай СН₂ і падобныя ў хімічных адносінах.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
драпе́жніцкі, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да драпежніка (у 1 знач.), уласцівы яму. Драпежніцкія воўчыя звычкі. Звярыны драпежніцкі нораў.
2. Накіраваны на захоп, аграбленне каго‑, чаго‑н. Драпежніцкая палітыка імперыялістаў.
3. Заснаваны на асабістай выгадзе; шкодніцкі, негаспадарлівы. Драпежніцкая высечка лесу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дырэктры́са 1, ‑ы, ж.
Начальніца жаночай навучальнай установы ў дарэвалюцыйнай Расіі.
дырэктры́са 2, ‑ы, ж.
Прамая лінія, якая мае тую ўласцівасць, што адносіны адлегласцей любога пункта крывой (канічнага сячэння) ад гэтай прамой і да дадзенага пункта (фокуса сячэння) ёсць велічыня пастаянная.
[Фр. directrice.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
еўрапе́йскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да Еўропы. Еўрапейскія краіны. Еўрапейскі алень. □ Стамбул лічыцца адным са старэйшых еўрапейскіх гарадоў: ён быў заснаваны візантыйцамі дзве тысячы семсот гадоў назад. «Полымя». // Які адносіцца да народаў і дзяржаў Заходняй Еўропы. Еўрапейская культура. Еўрапейская прэса.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жамчу́жны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да жэмчугу, жамчужыны. Жамчужны промысел. Жамчужнае зерне. // Зроблены з жэмчугу; з жэмчугам, з жамчужынамі. Жамчужны пояс. Жамчужныя маністы. // перан. Падобны на жэмчуг, жамчужыну сваім выглядам, бляскам, белізною. Жамчужнае ззянне. Жамчужныя зубы.
•••
Жамчужны пат гл. пат.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
затума́ніцца, ‑ніцца; зак.
Зацягнуцца туманам, смугой, вільгаццю і пад. Сумна зашумелі бары зялёныя, затуманіліся горы высокія, захваляваліся моры шырокія. Якімовіч. // Зэцьміцца, завалачыся (пра вочы). Я ўспомніў маці, затуманіліся мае вочы, пасыпаліся слёзы. Гурскі. // перан. Страціць яснасць, выразнасць; замарачыцца. Думкі затуманіліся.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зені́тны 1, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да зеніту (у 1 знач.). Зенітная адлегласць.
зені́тны 2, ‑ая, ‑ае.
Прызначаны для стральбы па паветраных цэлях (пра зброю). Зенітная гармата. Зенітны кулямёт. Зенітны снарад. // Аснашчаны такой зброяй (пра вайсковую часць). Зенітны дывізіён.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)