по́раўні, прысл.
Абл. Пры боку, побач. Прыйшоў. Гляджу, не спіць яна. Прылегчы пораўні хачу я. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
процістая́нне, ‑я, н.
Спец. Месцазнаходжанне планеты, у якім яна бачна з Зямлі ў напрамку, процілеглым Сонцу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самазаспако́енасць, ‑і, ж.
Бесклапотныя адносіны да справы, заснаваныя толькі на адной упэўненасці, што яна ідзе добра.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саманадзе́йнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць саманадзейнага. Саманадзейнасці Мізэрная цана, Калі не ў дружбе з розумам яна. Корбан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стаянцо́м, прысл.
Разм. У стаячым, вертыкальным становішчы. Стаяла яна [маці] над ім [Міхасём] стаянцом, дзень і ноч. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Жыро́ўка ’востраў’ (Яшкін). Параўн. рус. алан. жиро́вка ’рыба, што нерастуе ў месцы, дзе яна звычайна водзіцца’, жирови́ще ’месца, дзе жыруе рыба’. Відаць, першапачаткова не проста востраў, а такі, дзе адбываецца жыраванне (гл. жыр). Параўн. яшчэ жыраво.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адштурхну́ць сов., прям., перен. оттолкну́ть;
яна́ са зло́сцю ~ну́ла яго́ — она́ со зло́стью оттолкну́ла его́;
твае́ ўчы́нкі ~ну́лі мяне́ — твои́ посту́пки оттолкну́ли меня́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Крывіч ’кроўны сваяк’ (ТС). Гэта назва двухсэнсавая. Яна магла ўтварыцца ад кроў (параўн. кроўны). Але хутчэй ад старога этноніма крывічы. Цікава, што другасныя значэнні слова галоўным чынам адмоўныя, бо звязваюцца з крывы (параўн. Фасмер, 2, 375–376).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
за́ўтрае, ‑ага, н.
Разм. Тое, што і заўтра (у 2 знач.). Не, яна не пойдзе адсюль да заўтрага, як ні цяжка сядзець тут, але яна не пойдзе. Лобан. Ростам гэтых гарадоў, заводаў і электрастанцый будзе адзначана хада ў заўтрае майго пакалення людзей, маіх равеснікаў. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
незямны́, ‑ая, ‑ое.
1. Які знаходзіцца па-за межамі Зямлі 1 (у 1 знач.).
2. перан. Узвышаны, незвычайны; ідэальны. Дзяўчына здавалася яму нечым незямным: заходзіла яна ў клас — і для юнака ўзыходзіла сонца, набліжалася яна — і ён стойваў дыханне, быццам гэта магло абразіць яе. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)