яна́ гл. ён.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

яна́, род., вин. яе́, дат., предл. ёй, твор. ёй, ёю; мн. яны́ мест. личн., ж. она́;

я. стара́нна працава́ла — она́ стара́тельно рабо́тала;

яе́ няма́ до́ма — её нет до́ма;

я быў у яе́ — я был у неё;

ёй абяца́лі кні́гу — ей обеща́ли кни́гу;

пра яе́ мно́га гаво́раць — о ней мно́го говоря́т;

я з ёй быў у го́радзе — я с ней был в го́роде

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

яна́, яе, ёй, яе, ёй (ёю), аб ёй; мн. яны; займ. асаб. 3 ас. адз. ж.

1. Ужываецца (з мэтай пазбегнуць паўтарэння) замест назоўніка жаночага роду адзіночнага ліку, які абазначае, звычайна ў папярэднім кантэксце, прадмет гаворкі. Партыя намі кіруе, Мы — выхаванцы яе. Куляшоў. // (у спалучэнні са словам «сама»). Іменна тая, а не хто іншы; тая самая.

2. толькі Р. Ужываецца ў знач. прыналежная займенніка; яе. Як маліны, яе [Бандароўны] губкі, А твар, як лілея; Як дзве зоркі, яе вочы, Гляне — свет яснее. Купала.

3. У спалучэнні з часціцай «вось» набывае ўказальны характар. Вось яна — родная старонка!

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

яна́ асабовы займ sie (G íhrer, D ihr, A sie)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

яна

Том: 37, старонка: 375.

37-375_1678_%D0%AF%D0%BD%D0%B0.jpg

Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)

метрапо́лія, -і, мн. -і, -лій, ж.

Дзяржава ў адносінах да калоній, якімі яна валодае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

асцяро́жнічаць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).

Дзейнічаць з асцярогай, быць асцярожным.

Яна надта асцярожнічае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

бяздзе́йнічаць, -аю, -аеш, -ае; незак.

Нічога не рабіць, не праяўляць дзейнасці.

Яна цэлымі днямі бяздзейнічае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

счэ́знуць, -ну, -неш, -не; -ні; зак. (разм.).

Зачахнуць, заняпасці.

Яна, відаць, не акрыяе, так і счэзне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

налажы́цца, -лажу́ся, -ло́жышся, -ло́жыцца; зак. (разм.).

Налаўчыцца рабіць што-н.

Не налажылася яна яшчэ да такой работы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)