◎ Кне́хціцца ’неспакойна ляжаць, варушыцца, варочацца, перакочвацца’ (КЭС, лаг.), ’капрызнічаць, плакаць’ (Нар. сл.). Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сшчука́ць (ссукаць) ’перастаць шумець, крычаць, плакаць; сціхнуць’, сшчукці ’тс’ (Нас.). Да шчукаць, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сю́мзяць ’плакаць, капрызіць’ (Сцяшк. Сл.). Відаць, гукапераймальнага паходжання, параўн. румзаць ’тс’ (гл. румза).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пролива́ть несов.
1. (разливать, расплёскивать) разліва́ць;
2. (сквозь что) праліва́ць;
◊
пролива́ть слёзы ліць слёзы; пла́чма пла́каць; бяро́заю (як бяро́за) лі́цца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Рэ́ўза ’плакса, крыкун’ (Скарбы, ТС), ’неахайніца’ (Касп.). Экспрэсіўнае ўтварэнне з дапамогай суфікса ‑з‑a ад раўці ’плакаць’ (Сцяцко, Афікс. наз., 41), падобна як рабэйза (гл.) ад рабы. Сюды ж рэ́ўзаць ’плакаць, румзаць’ (ТС). Паводле Масковіча (Зб. Талстому, 364), ад яўрэйскага ўласнага імя Réize, чаму пярэчыць фанетыка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ру́мзаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Перарывіста і надакучліва плакаць. — Гу-гу-гу! — румзаў бедны хлопчык, прыпаўшы да скуркі тварам. Гарэцкі. Дзіця бясконца румзала, цягнула, як лера, брыкалася, а .. [жанчына] то ўгаворвала, то гушкала яго, то спакушала цукеркаю. Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вычыта́ць ’плакаць, галасіць з прыгаворваннем’ (Сцяшк., ДАБМ, 910), вычы́тваць ’тс’ (Сцяц.). Ад чытаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Згвы́ліць ’плакаць’ (Касп.). Звонкі варыянт сквіл ’піск’ (гл.), як аскрак — возґры і г. д.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ку́ксіць ’плакаць, хныкаць’ (Бяльк.). Да кука 3 (гл.). Магчыма, кантамінацыя з кукса 2 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прыпла́ч ’галашэнне па нябожчыку’ (віл., Жыв. сл.). Рус. прыпла́чка ’абрадавы вясельны плач’. Утварэнне ад *прыплакваць < плакаць з суф. ‑jь; аб суфіксацыі гл. Карскі 2-3, 23. Параўн. таксама рус. дыял. припла́кивать ’выконваць абрадавыя песні-галашэнні (на вяселлях, пахаваннях), галасіць’, укр. припла́кувати ’плакаць над кім-, чым-небудзь, аплакваць’, припла́кування ’плач, галашэнне’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)