Сарако́ўка ’сорак гадоў’, старое ’манета вартасцю ў 20 капеек’, ’бутэлька гарэлкі ёмістасцю ў 1/40 частку вядра’, ’тое, што мае таўшчыню ў 40 міліметраў (сантыметраў)’ (ТСБМ), ’манета 20 капеек’, ’сорак снапоў збожжа’, ’тоўстая дошка’ (ТС). Да сорак, саракавы. Манета ў 20 капеек называецца так адносна гроша, меднай манеты ў 1/2 капейкі, якая выпускалася ў СССР у 1925–1928 гг. (БелСЭ, 4, 31).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Арля́нка ’гульня, у ходзе якой падкідваецца манета і выйграе той, каму манета выпадае гербам’ (БРС). Рус., укр. орлянка. Паралельна з інш. усходнеславянскімі мовамі ўтворана на базе значэння арол ’герб на манеце’ (першапачаткова з малюнкам арла).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сента́ва, нескл., н.
Разменная манета рада лаціна-амерыканскіх краін, а таксама Партугаліі і Філіпін, складае 1/100 іх нацыянальных грашовых адзінак.
[Ісп. і партуг. centavo ад лац. sentum — сто.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рубе́ль¹, -бля́, мн. -блі́, -блёў, м.
Асноўная грашовая адзінка ў Расіі і Беларусі, роўная 100 капейкам, а таксама грашовы знак і манета такой вартасці.
Заплаціць за рэч пяцьдзясят рублёў.
|| памянш. рубялёк, -лька́, мн. -лькі́, -лько́ў, м. (разм.).
|| прым. рублёвы, -ая, -ае.
Рублёвая зона.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паўімперыя́л, ‑а, м.
Залатая манета ў дарэвалюцыйнай Расіі, роўная палавіне імперыяла (вартасцю 5 рублёў, а пасля 1897 г. — 7 рублёў 50 капеек).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
та́лер 1, ‑а, м.
Старажытная нямецкая манета.
[Ням. Taler.]
та́лер 2, ‑а, м.
Спец. Металічная пліта ў друкарскай машыне, на якую ўстанаўліваюць друкарскую форму.
[Ад ням. Teller — талерка.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
двухкапе́ечны, ‑ая, ‑ае.
1. Вартасцю ў дзве капейкі. Двухкапеечная манета.
2. Коштам у дзве капейкі. Невялікая двухкапеечная царкоўная свечачка цьмяна асвятляла прыхожую. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шы́лінг, ‑а, м.
1. Англійская манета, роўная 1/20 фунта стэрлінгаў; грашовая адзінка адпаведнай вартасці.
2. Грашовая адзінка Аўстрыі, роўная 100 аўстрыйскім грошам.
[Англ. shilling.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
серабро́, -а́, н.
1. Каштоўны бліскучы метал шаравата-белага колеру.
2. зб. Вырабы з гэтага металу.
Сталовае с. (посуд, сталовыя прыборы). Упрыгажэнні з серабра.
Нашы спартсмены заваявалі с. (сярэбраныя медалі; разм.).
3. Дробная разменная манета са сплаву з гэтым металам або нікелем.
Заплаціць серабром.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Таля́р ’талер (манета)’ (ігн., паст., лід., маст., Сл. ПЗБ). Гл. та́лер 1.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)