Verbum

хто, каго́, каму́, каго́, кім, (аб) кім, займ.

1. пыт. Абазначае агульнае пытанне аб жывых істотах і пра стан каго-н.

Хто ідзе? Хто гэта? Каго ты прывёў?

2. Ужыв. ў знач. вылучальных або ўказальных займеннікаў: «каторы», «той».

Мала хто ўмеў так бегаць.

Многа зробіць, хто рана ўстане.

3. неазнач. Хто-небудзь, хтосьці (разм.).

Каб хто чуў, што ён гаварыў.

4. адносны. Падпарадкоўвае даданыя дапаўняльныя сказы.

У таго добрыя вынікі, хто стараецца працаваць.

5. адносны. Падпарадкоўвае даданыя дзейнікавыя сказы (пераважна пры наяўнасці ў галоўным сказе суадноснага слова «той»).

Хто пытае — той не блудзіць (прыказка). Хто сам на працы гарыць, той і людзям свеціць (прыказка).

6. адносны. Падпарадкоўвае даданыя азначальныя сказы; па знач. адпавядае слову «каторы».

Сабраліся ўсе тыя, хто разам ваяваў.

7. адносны. У спалучэнні з часціцай «ні» пачынае даданы ўступальны сказ.

Мы яго чакаем, хто б ён ні быў.

8. Ужыв. ў размеркавальным знач. пры супастаўленні членаў сказа і сказаў у знач.: «адно..., другое».

Хто спаў, а хто чытаў.

падпява́ла, -ы, ДМ -у, Т -ам, м.; ДМ -е, Т -ай (-аю), ж., мн. -ы, -ва́л (разм., неадабр.).

Той, хто ўгодліва падтрымлівае каго-н. з карыслівых меркаванняў.

Абкружыць сябе падпяваламі.

папраша́йка, -і, ДМ -у, Т -ам, м.; ДМ -ша́йцы, Т -ай (-аю), ж., мн. -і, -ша́ек.

1. Тое, што і жабрак.

2. Той, хто назойліва выпрошвае, дакучае просьбамі (разм., пагард.).

перае́мнік, -а, мн. -і, -аў, м. (кніжн.).

Чый-н. прадаўжальнік; той, хто заняў чыё-н. месца.

Падрыхтаваць сабе пераемніка.

Пераемнікі Францыска Скарыны.

|| ж. перае́мніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. перае́мніцкі, -ая, -ае.

наве́двальнік, -а, мн. -і, -аў, м.

Той, хто прыходзіць куды-н. з якой-н. мэтай, наведвае каго-, што-н.

Пастаянны н. бібліятэкі.

|| ж. наве́двальніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. наве́двальніцкі, -ая, -ае.

назо́ла, -ы (разм.).

1. ж. Дакука, назалянне.

2. ДМ -у, Т -ам, м.; ДМ -е, Т -ай (-аю), ж., мн. -ы, -зо́л. Той (тая), хто дакучае.

Не чалавек, а н.

імяні́ны, -нін.

1. Асабістае свята каго-н., якое выпадае на той дзень, калі царква адзначае памяць аднайменнага святога.

І.

Тамары.

2. Дзень нараджэння.

Спраўляць і. (разм.).

|| прым. імяні́нны, -ая, -ае.

І. пірог.