дасту́кацца, -аюся, -аешся, -аецца; зак.
1. Стукаючы, дабіцца адказу.
Ледзь дастукаўся ў хату.
2. чаго. Старанна дамагаючыся, дабіцца свайго (разм.).
Д. кватэры.
3. Наклікаць на сябе непрыемнасці адмоўнымі паводзінамі (разм.).
Дастукаўся, што аштрафавалі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
су́нуцца², -нуся, -нешся, -нецца; су́нься; незак. (разм.).
1. Вельмі павольна рухацца.
Калёсы ледзь сунуліся па гразі.
Па небе сунуліся дажджавыя хмары.
2. Перамяшчацца, перасоўвацца, спаўзаць куды-н.
Пласт саломы паволі сунуўся з воза.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падурэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е; зак. (разм.).
1. Дурэць некаторы час.
Няхай дзеці трохі падурэюць.
2. (1 і 2 ас. адз. не ўжыв.). Прыйсці ў стан адурэння — пра ўсіх, многіх.
Ад ацэтону ледзь не падурэлі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
насі́лу, прысл.
З вялікімі цяжкасцямі, ледзь-ледзь. Насілу дайсці. Насілу ўратавацца. □ Перадрыжала бедная Аленка на экзаменах. Насілу-насілу паступіла. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прычха́ць ’ледзь прыйсці’ (Ян.). Гл. чхаць, параўн. ачу́хацца (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
усцягну́цца, -ягну́ся, -я́гнешся, -я́гнецца; -ягні́ся; зак. (разм.).
1. З цяжкасцю ўзысці, падняцца на верх чаго-н.
Ледзь усцягнуўся на ўзгорак.
2. Устаць, падняцца з пасцелі.
Чаго ты ўсцягнуўся з тэмпературай?
|| незак. усця́гвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
заве́йка, ‑і, ДМ ‑вейцы, ж.
Абл. Завіруха, мяцеліца. На ноч бралася завіруха. Праз завейку пажар быў відзён ледзь-ледзь. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ні́цам, прысл.
Разм. Тое, што і ніцма. Ледзь устаў [Янук], Пралежаў ніцам да зарніц, Ледзь падпоўз ён да крыніцы Кроў абмыць. А. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перастаўля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе.
Незак. да пераставіць (у 1–3 знач.).
•••
Ледзь ногі перастаўляць — тое, што і ледзь ногі цягнуць (гл. цягнуць).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Прышло́паць (прышломатэ) экспр. ’ледзь дайсці’ (драг., Нар. лекс.). Гл. шлёмаць, шлэмаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)