наварга́ніць
‘нарабіць абы-як што-небудзь, чаго-небудзь’
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
наварга́ню |
наварга́нім |
| 2-я ас. |
наварга́ніш |
наварга́ніце |
| 3-я ас. |
наварга́ніць |
наварга́няць |
| Прошлы час |
| м. |
наварга́ніў |
наварга́нілі |
| ж. |
наварга́ніла |
| н. |
наварга́ніла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
наварга́нь |
наварга́ньце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
наварга́ніўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
скяле́мзаць
‘неахайна, абы-як зрабіць што-небудзь’
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
скяле́мзаю |
скяле́мзаем |
| 2-я ас. |
скяле́мзаеш |
скяле́мзаеце |
| 3-я ас. |
скяле́мзае |
скяле́мзаюць |
| Прошлы час |
| м. |
скяле́мзаў |
скяле́мзалі |
| ж. |
скяле́мзала |
| н. |
скяле́мзала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
скяле́мзай |
скяле́мзайце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
скяле́мзаўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
неаха́йны, -ая, -ае.
1. Які не захоўвае чысціні, парадку; які ўтрымліваецца ў беспарадку.
Неахайная гаспадыня.
Н. пакой.
2. Зроблены абы-як, без стараннасці.
Неахайная работа.
|| наз. неаха́йнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дры́баць
‘драпаць пяром, крэмзаць, пісаць абы-як што-небудзь і без прамога дапаўнення’
дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
дры́баю |
дры́баем |
| 2-я ас. |
дры́баеш |
дры́баеце |
| 3-я ас. |
дры́бае |
дры́баюць |
| Прошлы час |
| м. |
дры́баў |
дры́балі |
| ж. |
дры́бала |
| н. |
дры́бала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
дры́бай |
дры́байце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
дры́баючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
фразёр, ‑а, м.
Чалавек, які любіць гаварыць напышлівыя фразы (у 2 знач.). Кідала — гэта фразёр, няшчыры чалавек, яму абы паказаць сябе, абы высунуцца наперад. Кучар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пляска́ць¹, пляшчу́, пле́шчаш, пле́шча; пляшчы́; незак.
1. Ударацьчым-н. плоскім.
2. Тое, што і пля́скаць.
Дзеці плешчуць у ладкі.
◊
Пляскаць языком (разм., неадабр.) — гаварыць многа і абы-што.
|| наз. пляска́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кромса́ть несов., разг.
1. (абы-я́к) рэ́заць;
кромса́ть хлеб, мате́рию (абы-я́к) рэ́заць хлеб, матэ́рыю;
2. перен. крэ́мзаць, крамса́ць;
кромса́ть ру́копись крэ́мзаць (крамса́ць) ру́капіс.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
наля́паць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак. (разм.).
1. што. Зрабіць што-н. наспех, няўмела, абы-як.
Н. карціну.
2. чаго, чым і без дап. Напэцкаць, нарабіць плям на чым-н.
Н. на абрус.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
налапата́ць, ‑лапачу, ‑лапочаш, ‑лапоча; зак., чаго.
Разм. Нагаварыць абы-чаго.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дагары́, прысл.
1. На спіне, на спіну.
Ляжыць д.
2. Угору, уверх.
Як ні ары, абы чорным д. (прыказка).
◊
Дагары нагамі —
1) у перавернутым, перакручаным становішчы (быць і пад.);
2) уніз галавой, кулём (падаць, ляцець і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)