Мутоўка ’шост з 3–4 накіраванымі ўверх сукамі, які служыць для даставання з дна ракі адводзіны перамёту’ (Дэмб. 2), рус. мутовка ’калатоўка’, ст.-польск. mątew ’тс’, ст.-чэш. mutev, mutvicě, новачэш. moutev, славац. mutvica ’таўкач, мяла’. Да прасл. mǫty (род. скл. mǫtъve) (Фасмер, 3, 18; Варбат, Слав. языкозн., 1973, 94). Гл. муці́ць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

паслужы́ць, ‑служу, ‑служыш, ‑служыць; зак.

1. Служыць некаторы час. Ці .. [Клім] добры ляснік, ці дрэнны — хто яго ведае. Хай паслужыць, пабачым. Ермаловіч. «Чаго, Ульянаў, за мяжу не збеглі вы?» — пытаўся суд. «Радзіме смерцю паслужу!» Вялюгін. [Таня:] — Вясёлы такі [шавец]... Усё смяецца, кажа, што цяпер туфлі надоўга паслужаць, танцаў няма... Асіпенка.

2. Стаць, з’явіцца чым‑н.; абумовіць што‑н. Паслужыць асновай. □ [Рэвалюцыйная сітуацыя] паслужыла адной з прычын, якія прымусілі царскі ўрад і памешчыкаў паспяшацца з адменай у Расіі прыгоннага права. Ларчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сва́йка, ‑і, ДМ свайцы; Р мн. сваек; ж.

1. Руская народная гульня, якая заключаецца ў тым, што вялікі тоўсты цвік кідаецца ў ляжачае на зямлі кольца, а таксама цвік для гэтай гульні. Гуляць у свайку.

2. У такелажнай справе — завостраны стрыжань, які служыць для рассоўвання пасмаў троса і іншых работ. Драўляная свайка. Жалезная свайка.

3. У рачным флоце — завостранае з аднаго канца бервяно, якое служыць рычагом пры зняцці судна з мелі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прабо́й, ‑я, м.

Металічная дужка, убітая ў дзверы, вечка і пад., якая служыць для навешвання замка. Дзверы ў сенцах былі замкнёны: клямка надзета на прабой, у ім — доўгі сасновы сук. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бу́гель, ‑я, м.

1. Жалезнае кольца, акоўка, якая служыць для ўмацавання мачтаў, сваяў або для сувязі іх састаўных частак.

2. Частка токапрыёмніка ў трамваі, тралейбусе, электрапоездзе, якая слізгае па кантактным провадзе.

[Гал. beugel.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кандэнсацы́йны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да кандэнсацыі (у 1 знач.), звязаны з ёю. Кандэнсацыйная сістэма ацяплення. // Прызначаны для кандэнсацыі, які служыць для кандэнсацыі. Кандэнсацыйная ўстаноўка. // Атрыманы шляхам кандэнсацыі. Кандэнсацыйная вада.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

крапе́жны, ‑ая, ‑ае.

1. Які служыць для змацоўвання частак машын і канструкцый. Крапежныя дэталі.

2. Прызначаны для мацавання горных вырабатак. Крапежны матэрыял. Крапежны лес. // Звязаны з мацаваннем горных вырабатак. Крапежныя работы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разліўны́, ‑ая, ‑ое.

1. Які служыць, прызначаны для разліву (у 1 знач.). Разліўная машына.

2. Які прадаецца на разліў (у 1 знач.); які наліваецца ў пасуду пакупнікоў. Разліўное малако. Разліўное піва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сцяжны́, ‑ая, ‑ое.

Спец.

1. Які служыць, прызначаны для сцяжкі. Сцяжны болт.

2. Такі, што замацоўваецца сцяжкай. Падчапілі .. паравоз, рванулі раз і два, аж гулі, напіналіся, як струны, сцяжныя мацаванні. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фая́нс, ‑у, м.

1. Штучна прыгатаваная мінеральная маса з асобых гатункаў гліны з дамешкай гіпсу і іншых рэчываў, якая служыць для керамічных вырабаў.

2. зб. Вырабы з такой масы. Выстаўка фаянсу.

[Фр. faience.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)