Во́ўчанкі (во́ўчэнкі) ’агульная назва неядомых грыбоў’ (Шатал.). Ад воўчаны, якое ў сваю чаргу ад воўк. Аб матывах намінацыі гл. вужоўкі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кубаркі́ ’зараснікі бабоўніку або капытніку’ (Яшк.). Назва расліны бабоўнік адпавядае форме яе плода (каробачка) (БелСЭ, 2, 38). Гл. кубар1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Купю́раназва папяровых грошай і аблігацый’ (ТСБМ). Запазычана з франц. coupure ’тс’ праз рус. купюра ’тс’ (Шанскі, 2, 8, 450).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Малька́ч ’мянтуз’ (навагр., Сл. ПЗБ). Няясна. Магчыма, табуістычная назва ад малёк1. Аб суфіксе гл. Сцяцко, Афікс. наз., 149–150.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Маэстра ’ганаровая назва выдатнага кампазітара, музыканта’, ’званне выдатных шахматыстаў’ (ТСБМ). Праз польск. ці рус. мовы з італ. maestro ’майстар’, ’настаўнік’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Асяло́к ’змаршчок’ (Інстр. II); вясё́лка ўказваецца як варыянт назвы побач. Асноўнае выкарыстанне назвы вясёлка не для абазначэння змаршчка (Morchella), а як назва грыба Phallus impudicus (вясёлка, сраматнік), але, зважаючы на тое, што і ў іншых мовах ёсць такія пераносы назваў (ням. Morchel ’змаршчок’ і Stinkmorchel ’вясёлка, сраматнік’), і тут можа ісці размова аб пераносе. Калі першапачаткова вясёлканазва змаршчка, магчыма, звязана з тым, што гэта першы вясенні грыб (параўн. вяселік ’жаваранак’), калі ж першапачаткова гэта назва сраматніка, магчыма, у ёй адлюстраваліся адносіны да непрыстойнасці знешняга выгляду гэтага грыба. Калі ўлічыць цяжкасць фанетычнага тлумачэння асялок з вясёлка, трэба дапусціць тую ці іншую сувязь асялок ’змаршчок’ з асялком ’тачыльным каменем’, магчыма, па знешняму выгляду (асабліва калі гэта назва не змаршчка, а сраматніка); нельга выключаць і сувязь з асілкамі, якія, паводле пэўных паданняў, уходзілі ў зямлю. Гл. вясёлка, асілак, асла.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Бардо́ ’бардовы колер; віно’. Рус., укр. бордо́. Запазычанне з франц. мовы (бел., укр. праз рус.): франц. bordeaux ’віно з Бардо’ (ад назвы мясцовасці Bordeaux). Адсюль пазней утварылася назва колеру. Фасмер, 1, 193; Шанскі, 1, Б, 166–167. Франц. слова вядомае і ў іншых еўрап. мовах (і як назва колеру): ням. bordeaux, ісп. bordó, італ. bordò, венг. bordó. Гл. яшчэ MESz, 1, 344.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Гру́дзі ’грудзі’. Параўн. рус. грудь, укр. грудь, гру́ди, ст.-польск. grędzi, чэш. hruď, балг. гръд, гърди серб.-харв. гру̑д, гру̑ди, ц.-слав. грꙋдь, грѫдь. Прасл. *grǫdъ. Лічыцца роднасным этымалагічна са слав. *grǫda і *gręda (гл. града́). Назва *grǫdь з’яўляецца слав. інавацыяй (архаічная слав. назва *pьrsь, *pьrsi). Трубачоў, Эт. сл., 7, 148–149; Фасмер, 1, 463; Бернекер, 1, 356; Слаўскі, 1, 342–343.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Маташнік1 лекавы ’белакапытнік гібрыдны, Petasites hybridus (L.) Gaertu’ (маг., Кіс.). Укр. мато́чник ’Petasites officinalis’. Назва расліны перанесена з ма́тачнік5 паводле падабенства формы ліста (як і назва падбел — ва ўкр., рус., чэш. мовах).

Маташнік2 ’залозніца крылатая, Scrophularia alata Gilib.’ (маг., Кіс.). Няясна. Магчыма, да ма́ціца (гл.), ’галоўны корань у дрэве’ паводле падабенства: у залозніцы таксама корань вялікі, вузлаваты.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Брыгва́ ’непраходнае балота’ (Яшкін). Няясна. Хутчэй за ўсё (параўн. значэнне слова) з дрыгва ’тс’, на якое аказала ўплыў нейкая іншая назва.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)