раззнаёміцца, ‑млюся, ‑мішся, ‑міцца; зак.
Разм.
1. Перарваць, спыніць знаёмства з кім‑н.
2. Перазнаёміцца з усімі, многімі, пашырыць круг знаёмых. Раззнаёміцца з суседзямі. Раззнаёміцца ў горадзе.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
караго́д, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.
1. Калектыўны танец у славянскіх народаў, удзельнікі якога з песнямі ходзяць па крузе (звычайна ўзяўшыся за рукі), а таксама ўдзельнікі такога танца.
Вадзіць к.
Кружыцца ў карагодзе.
2. Круг, утвораны людзьмі, якія ўзяліся за рукі падчас гульні, танца і пад.
Дзеці сталі ў к. вакол ёлкі.
|| прым. караго́дны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Кругіта́ць ’вішчаць (пра парасят)’ (Нар. лекс., Сл. паўн.-зах.). Не выключана кантамінацыя кігаць (гл.), кігікаць (гл.) і круг з.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ру́нда ст.-бел. ’дазор, каравул’ (Ст.-бел. лексікон). З ням. Runde ’кола, круг; абход’, відаць, праз польскую, параўн. Фасмер, 3, 517.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ірдзя́ны і рдзя́ны, ‑ая, ‑ае.
Чырвоны, пунсовы. Толькі зор агонь ірдзяны Над прасторам зіхаціць. А. Александровіч. Ірдзяны круг сонца, апусціўшыся насупраць амаль не да зямлі, заліваў .. [гліністыя схілы берага] чырвоным святлом. Багдановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пракружы́цца, ‑кружуся, ‑кружышся, ‑кружыцца; зак.
1. Лятаючы, зрабіць круг. Вясною, калі з выраю птушкі ляцелі, адна качка разы са два над нашай хатай пракружылася. Дубоўка.
2. Кружыцца некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
миро́к
1. (узкий круг людей) гурто́к, -тка́ м.;
2. перен. (узкая область чего-л.) абмежава́ны свет; мале́нькі свет.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Кружо́к ’рэдкая плеўка на кішках жывёлы, на якой пры кармленні нарастае лой’ (КЭС, лаг., Сл. паўн.-зах.). Метафарычна да круг 8 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кацёлка ’драўляны кружок, круг’; ’драўлянае кола, якое качаюць дзеці дзеля забавы’; ’усё, што нагадвае сабой круг, кола’ (ТСБМ, БРС), таксама ’круг на навоі, які стрымлівае ніткі, каб не рассоўваліся’, ’шапка сланечніка’ (Бяльк.). Сюды ж, відавочна, качу́лка (Касп.), кацю́лька ’круглы кусок палкі, якая падкладваецца пад вілы, каб лягчэй падаць у печ гаршчок’. У Нас. каце́лка ’плоская акругленая дошчачка для катання, для дзіцячай гульні’, каце́ль ’коўзанка’; ’вырубленае з лёду круглае сядзенне, на якім катаюцца’. Утварэнне ад дзеяслова *kotiti ’каціць’ або *katati ’катаць’ суфіксам *‑elь. Адносна словаўтварэння параўн., напр., прасл. *kotelь — фармацыя на ‑*elь ад дзеяслова *kotiti (гл. Трубачоў, Эт. сл., 11, 199–200). Кацёлка і інш. утвораны, відаць, па гэтай мадэлі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сад калёс ’круг колаў, 2 пярэдніх і 2 задніх’ (Маслен.), садо́к ’тс’ (Мат. Гом.). Чэш. sada ’камплект, набор’. Да садзіць; гл. Рэйзак, 558.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)