загарла́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак.
Разм. Пачаць гарланіць. // Крыкнуць, закрычаць на ўсё горла. Недзе ўскрыкнуў і загарланіў адзінокі певень. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
краваха́рканне, ‑я, н.
Выдзяленне крыві разам з макротай пры туберкулёзе лёгкіх, горла, а таксама пры некаторых захворваннях сардэчна-сасудзістай сістэмы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нагалёкацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм. Уволю, доўга пагалёкаць. Скалясіў [дзед] свету за скацінкай: набегаўся, .. нагалёкаўся, аж горла балець пачало. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пітомы 1 ’тоўсты, празмерны, насычаны’ (Булг.). Дзеепрыметнік залежнага стану цяп. часу ад пітаць (гл.), ст.-бел. nu- томь < *pitafi ’карміць, гадаваць, выхоўваць’. Да нітавацца (гл.).
◎ Пітомы 2, у словазлучэнні пітома горла ’стрававод’ (Сл. ПЗБ) — ’горла, праз якое падаецца страва, корм’. Гл. папярэдняе слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трахе́я ‘дыхальнае горла’, трахе́і ‘сасуды ў раслін’ (ТСБМ). Запазычанне з лацінскай медыцынскай наменклатуры, параўн. с.-лац. trāchea < ст.-грэч. (ἀρτηρία) τραχεῖα ‘дыхальнае горла’ (літаральна ‘цвёрдая ці шорсткая артэрыя’) (Голуб-Ліер, 486; ЕСУМ, 5, 624–625). Сюды ж трахеі́т ‘запаленне слізістай абалонкі трахеі’ (ТСБМ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
спа́зма, ‑ы, ж.
Сутаргавае скарачэнне мышцаў (горла, страўніка і інш.). Міша адчуваў, як у яго, нібы перад плачам, спазма сціскае горла. Карпюк. Потым вочы Цулукідзе ажылі, і твар яго скрывіла спазма болю. Мележ. // Прыпадак такой сутаргі. Мы спачувалі ёй, суцяшалі, як маглі, а яна [ўдава] ў слязах, заікаючыся ў спазмах, нешта прамовіла пам... Пестрак.
[Грэч. spasma — сутарга, сцягванне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прака́шляцца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; зак.
Прачысціць горла кашлем; адкашляцца. Варухнулася ў .. [Версана] на гарляку вострая бугрынка, нібы каўтнуў даўкі камяк, пракашляўся. Місько.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Кі́стачка ’вонкавая выпукласць храпіча дыхальнага горла, гарляк’, «адамаў яблык» (Дразд.). Гл. кіста, кісць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
куплёны, ‑ая, ‑ае.
Не свайго вырабу, набыты за грошы. Тытун быў свой, а не куплёны І драў ён горла, як шалёны. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сі́пка ‘хвароба горла, хрыпата’ (Нас., Сцяшк., Варл., Барад.), сіпа́чка ‘тс’ (Нар. словатв.). Да сіпець (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)