хвілі́нны, ‑ая, ‑ае.
Кароткачасовы, які хутка праходзіць. Глухі стогн прарэзаў хвілінную цішыню. Лынькоў. Але .. [Максім] ужо ўзяў сябе ў рукі, і вытрымка.. узяла верх над хвіліннай слабасцю. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шчытано́сец 1, ‑носца, м.
У старажытнасці — воін, які быў узброены шчытом (у 1 знач.).
шчытано́сец 2, ‑носца, м.
Невялікае млекакормячае Паўднёвай Амерыкі, верх якога пакрыты рагавым панцырам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бу́да I ж.
1. (крытая повозка) киби́тка;
2. (в повозке) верх м.
бу́да II ж., уст. (вид лесных промыслов) бу́да
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пачырване́лы, ‑ая, ‑ае.
Які пачырванеў, стаў чырвоным. [Хведар] стаяў перад .. [Нінай] пачырванелы і разгублены. Чарнышэвіч. Лес быў не так далёка. Сіні зубчасты верх яго добра акрэсліваўся на пачырванелым небасхіле. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узгрува́сціць, ‑вашчу, ‑васціш, ‑васціць; зак., што.
З цяжкасцю, з намаганнямі, бязладна ўскласці што‑н. грувасткае на верх чаго‑н. або на што‑н. высокае. Узгрувасціць мэблю на машыну.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вяршы́на ’верх чаго-небудзь’ (рагач., Мат. Гом.); ’верхняя частка дрэва’ (Шат.); ’смятана’ (Бяльк., ветк., Мат. Гом.). Вытворнае з суф. ‑іна (< ina) ад верх (гл.) < vьrx‑ъ. Сюды ж вяршы́нка ’вяршкі, смятана’ (докш., Янк. Мат.; КЭС, лаг.; смарг., Сцяшк., Жд., 1) і вяршы́нкі (полац., Нар. сл.), вяршы́ны ’тс’ (Касп.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Крэ́йга ’канец страхі, які звісае над сцяною’ (Сцяшк. Сл.). Іншы варыянт крайка ’верх страхі’ (гл.). Польск. krejga ’вільчык, верх страхі’. Запазычанне з балтыйскіх дыялектаў. Параўн. літ. kraigas ’тс’ (Урбуціс, Baltistica, 5 (1), 64; Непакупны, Kalbotyra, 25 (2), 73–74; Грынавецкене і інш. LKK, 16, 179–180; Лаўчутэ, Балтизмы, 46–47).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Скро́міць, скрэ́міць ‘зрэзаць верх хвоі’ (ТС). Да кром 1 ‘хвоя са спілаванай вяршыняй для борцей’(гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ускі́даць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Кідаючы, ускласці на верх чаго‑н. усё, многае. Ускідаць сена на вышкі. Ускідаць груз на машыну.
ускіда́ць, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.
Незак. да ускінуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вяршня́ ’вяршыня’ (Яруш.) — старая лексема, утвораная пры дапамозе суф. ‑ьnʼa ад асновы vьrxъ‑. Да верх, ве́рхні (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)