Перацыгну́ць ’пераскочыць’ (дзятл., Сцяшк. Сл.). Да пера- (гл.) і ’цыгань — глухі варыянт да дзыгаць. гл. перадзыгаць, перадзыгпуць ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

По́смак ’засаўка ў кубле’ (іўеў., Сл. ПЗБ). Фанетычны варыянт да поемы к (гл.), што да смыкаць ’цягаць, тузаць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Ранаць, рона́ць ’перамяшчацца зверху ўніз (пра ніты)’: ніт ронае і получаецца зево (петрык., Шатал.). Фанематычны варыянт раня́ць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Трушы́ць ‘памалу кідаць’ (Мат. Маг.). Варыянт трусі́ць ‘сыпаць, натрасаць і інш.’ з чаргаваннем с / ш, гл. тру́сіцца2.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Жалу́д ’плод бульбы’ (расон., Шатал.). Акцэнтны варыянт жо́луд (гл.). Перанос значэння па функцыі, памеру, а магчыма, і горкаму смаку.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лотаўка ’балбатуха, лапатуха’ (Касп.). Утворана ад ⁺лот, якое з’яўляецца ўсечаным варыянтам лексемы лотр (гл.). Іншы варыянтлатроўка ’гультайка’ (Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Трэ́нчыць ‘турбаваць, непакоіць’, трэ́нчыцца ‘турбавацца, непакоіцца’, ‘хацецца’ (Юрч. СНЛ), трэ́нчанне ‘турботы, непакой’ (там жа). Гл. фанетычны варыянт дрэнчыць ‘тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тыркаце́ць (тыркоце́ць) ‘тарахцець, трашчаць’ (жытк., Жыв. НС). Фанетычны варыянт да туркацець ‘тс’, дзеяслова інтэнсіўнага дзеяння ад ту́ркаць1 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Брушты́н. Гл. буршты́н. Фанетычна варыянт брушты́н узнік з буршты́н як вынік дыялектнага спрашчэння групы ‑ршт‑ (якая была цяжкай для вымаўлення).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вяршэ́чак ’вяршаліна’ (КТС, П. Місько) — абласны варыянт лексемы вяршочак, суф. ‑эчак складае арэал, супольны з украінскімі гаворкамі; параўн. укр. вершечок.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)