Verbum

◎ Канволь ’паркаль з атласнымі палосачкамі’ (ветк., Мат. Гом.). Відавочна, з ням. Kammvolle ’часаная воўна’, што не звязваецца семантычна. Магчыма, недакладна запісана значэнне ў інфарматара або гэта семантычны перанос: паркаль вырабляецца таксама з часанай бавоўны.

Мандэлячкі ’некалькі снапоў ільну, пастаўленых у кучкі для прасушкі’ (трак., Сл. ПЗБ). Укр. ма́ндель ’15 ці 50 жменей канапель або снапоў збожжа’. З польск. mendelek ’кучкі льну з некалькіх снапоў збожжа’. Да мэндаль (гл.).

Мату́зіць, матуза́ць ’біць гашнікам або вяроўкай’ (Бяльк., Нас.). Рус. смал. мотузить ’біць, сячы’. Да мату́з (гл.). Аднак гэтыя лексемы можна разглядаць як утварэнні з экспрэсіўнымі прэфіксамі ma‑, me‑, mu‑ (гл. Мяркулава, Этимология–74, 74).

Металу́ргія ’галіна цяжкай прамысловасці, якая займаецца здабычай і вытворчасцю металаў’ (ТСБМ). З рус. металлургия ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 83) або з польск. metalurgia ’тс’, якія з с.-лац. metallurgia < ст.-грэч. μέταλλουργεον ’месца апрацоўкі металаў’.

◎ Ні́кпачын, нікпочын ’нядаўна, толькі што’ (жытк., Мат. Гом.; ТС). Цёмнае слова; другая частка асацыіруецца з пачынаць, параўн., напрыклад, пачынак ’пачатак’ (Мат. Гом.), або спалучэннем + /Ш чыне, г. зн. ’пасля дзеі (падзеі, акта)’, гл. чын.

◎ Пахта́ць ’біць масла’ (маст., Сцяшк. Сл.). З рус. (паўн., усх.) пахтать ’тс’, арханг. пёхтать ’тс’, якія з фін. pyöhtää, алан. püöhtä‑ ’тс’ (Каліма, Ostseefin., 184) або з фін. pahtaa ’згушчаць, застываць’ (Праабражэнскі, 2, 30).

Про́весна ў выразе на про́весні ’на прадвесні’ (ТС). З про- і вясна або з праве́сне (гл.), дзе канчатак М. скл. быў заменены на канчатак Н. скл. па аналогіі з наз. ж. р. на ‑а.

Пухо́ны ’пухлы, пышны (пра хлеб, булкі, аладкі)’ (Шат.; бяроз., Сл. ПЗБ), пуха́ны ’тс’: пуханы хлеп у дзірачках (віл., Сл. ПЗБ). Дзеепрыметнік ад пу́хаць або прыметнік ад пух ’мякіна, высеўкі’ (< *pux‑ъnъ), параўн. пушо́ны (гл.).

Радчу́ха ’памылка пры ўвядзенні асновы красён у бёрда’ (ганц., Сл. ПЗБ). Утворана ад рад ₁ або рэ́дкі (гл.) па той жа словаўтваральнай мадэлі, што і словы шасту́ха, сяму́ха ’назвы бёрда па колькасці пасмаў асновы’.

Сарпі́нка ’лёгкая баваўняная тканіна ў палоску ці ў клетку’ (ТСБМ, Нар. сл., Жд. 1). Запазычанне з рус. сарпи́нка ’паласатая або клятчастая тканіна з Сарэпты’. Апошняе ад назвы ракі Сарпа, прым. са́рпино (Фасмер, 3, 563).