◎ Пайстком ’дэталёва, падрабязна (расказаць)’ (Шн. 2), ’шчыра’ (Нар. сл., ушацк.), па‑істачком (по‑источком) ’тс’ (Мядзв.). Цёмнае слова. Варыянт пайстком, мабыць, скарачэнне слова, прыведзенага Мядзведкам. Калі зыходзіць са словаўтваральнай структуры, то яно можа ўзыходзіць да рус. точно, неточно; але канчатак указвае на першапачатковы назоўнік, накшталт *істопак.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
выгна́ннік, ‑а, м.
Той, хто знаходзіцца ў выгнанні; выгнанец. Ён [Шварц], выгнаннік з роднай зямлі, шчыра змагаўся за сваю бацькаўшчыну, зрабіў дзеля гэтага што мог. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нижа́йше нареч. превосх. ст. ні́зка;
нижа́йше кла́няться ні́зка кла́няцца;
нижа́йше благодари́ть шчы́ра (го́рача) дзя́каваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
се́йбіцкі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да сейбіта. Цёплай, сейбіцкай жменяй Мы шчыра жыццё раскідалі, каб вясна расцвіла для людзей і на гэтай пакутнай зямлі. Таўлай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
красамо́ўства, ‑а, н.
Уменне гаварыць прыгожа і пераканаўча; прамоўніцкі талент. [Мажухіна] валодала сапраўдным дарам красамоўства, умела гаварыць прыгожа, узнёсла і шчыра, па-майстэрску чытала паэтычныя творы. С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ла́ска¹, -і, ДМ ла́сцы, ж.
1. Выражэнне любові, пяшчоты; цёплыя адносіны да каго-н.
Мацярынская л.
2. Ветлівасць, далікатнае абыходжанне, прыхільнасць, лагоднасць, спагада.
Выхавацелі інтэрната імкнуцца ахінуць ласкай і клопатам кожнае дзіця.
◊
Быць у ласцы (разм.) — карыстацца павагай, давер’ем.
Дзякуй за ласку — шчыра дзякую.
Зрабіць ласку — аказаць паслугу.
Калі ласка — ветлівы зварот, ветлівая просьба або пабуджэнне.
Увайсці (убіцца) у ласку (разм.) — набыць чыю-н. прыхільнасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ашы́йнік, ‑а, м.
Раменьчык з спражкай, які надзяваецца на шыю сабаку; аброжак. [Леснічыха] пазвала сваіх і шчыра ўзрадавалася, схапіла сабаку за ашыйнік, зацягнула да хлява і прывязала там. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
памясці́цца, ‑мяшчуся, ‑месцішся, ‑месціцца; зак.
Тое, што і змясціцца. Госці ледзь памясціліся за трыма сталамі. Гроднеў. — Дык пераходзь да мяне, — шчыра прапанаваў дзед Лукаш. — Як-небудзь памесцімся. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пры́хваткам, прысл.
Тое, што і прыхваткамі. Часта і многа — апавяданне ці пару раздзелаў рамана — прачытваў прыхваткам у дарозе. Брыль. Відаць, усё гэта рабілася прыхваткам, але шчыра, ад душы. Бажко.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шчы́расць, ‑і, ж.
Уласцівасць шчырага. [Мароз:] — Шчыра табе [Андрэй Якаўлевіч] кажу, хоць ты ў маю шчырасць цяпер, вядома, не верыш. Лобан. [Стараста:] — Нават ты [Максім], разважны чалавек, і то паверыў у яго [Вялічкі] шчырасць. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)