Пле́шніца ’вялікая суконная хустка (з махрамі і ў клетку)’ (чавус., Мат. Маг.). Відаць, з *(паплечніцахустка, якая накідвалася на плечы’. Да плячо (гл.)

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

наўко́с, прысл. і прыназ.

Разм. Тое, што і наўскасяк. Гаспадыня была ў чорным плацці; такая ж хустка наўкос закрывала лоб. Савіцкі. Наўкос усяго хвойніку рассцілаюцца па ўтульным моху зялёныя абрусы. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Рантух, ст.-бел. рантух ’палатняная хустка, упрыгожаная вышыўкамі, карункамі’ (Ст.-бел. лексікон). Праз польск. rańtuch, ramtuchхустка, кавалак палатна’ з ням. Randtuch альбо Regentuch (Нававейскі, Zapożyczenia, 261).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ва́ленка ’цёплая хустка’ (ДАБМ, 946; Сцяшк. МГ), валёнка ’цёплая шапка’ (Некр., КЭС, Жд.) > ва́лянка ’вялікая хустка на плечы’ (Янк. II). Суфіксальныя ўтварэнні ад валены < валіць2. Параўн. Рудніцкі, 1, 301.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пелямі́ца (пелемі́ца) ’вялікая хустка’ (ТС). З ⁺пеленіца (распадабненне н > м), параўн. чэш. plenaхустка’, ст.-рус. пеленица ’пялёнка’ (з 1466 г.) < пелена ’пакрывала’, ст.-слав. пелена ’тс’. Гл. пе́лена, пялёнка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Баю́ўкахустка з байкі’. Гл. баёвік.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Калапня́нкахустка асенняя, якую завязваюць увосень, калі капаюць бульбу’ (смарг., ДАБМ), колопнюшка ’цёплая хустка’ (высок., ДАБМ). Мясцовыя наватворы ад калапні ’каноплі’, параўн. бел. канаплянка ’цёплая (зімовая) хустка’, рус. калым. коноплянка ’сетка, звязаная з ссучанай удвая або ўтрая канаплянай ніткі’, іркуц. ’мужчынская шапка з мяккім верхам’, гом. ’шапка, рукавіцы з канаплянай пражы’. Да этымалогіі гл. яшчэ каноплі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ало́мка ’вялікая суконная хустка’ (ДАБМ) да ламаць?

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Во́пінка ’вялікая хустка’ (Янк. I). Гл. апінянка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мурынцоўка ’каляровая хустка’ (Інстр. II, Касп.). Няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)