Verbum

◎ Куміна́ ’вір каля берага, дзе вада заварочвае ў напрамку, супрацьлеглым цячэнню’ (Яшк.). Няясна. Гіпатэтычна можна дапусціць, што першасным значэннем куміна было ’балота’. Тады да кумкаць (гл.), кумаць (польск. kumać) ’выдаваць гукі кум‑кум (пра жаб)’. Параўн. крактаць, ’выдаваць гукі крэ‑крэ (пра жаб)’ і кратавінне ’дрыгва’.

Тапіна́ ’топкае месца на балоце’ (ветк., ЛА, 5), ’топкае месца, твань’ (касцюк., ЛА, 5), ’багна, твань’ (Байк. і Некр., Юрч. Вытв.), ’топкае, гразкае месца, багна’ (Нас.). Параўн. рус. смал. топина́ ’гразь’, пск. топина́ ’дрыгва’. Адносна распаўсюджання і семантыкі гл. Талстой, Геогр., 169. Да тапіць ₁, гл.

Лугаві́на ’невялікі луг, палоска лугу сярод ніў’, ’сенажаць’ (полац., Нар. лекс.; слаўг., Яшк.), гарад. луговіна ’тс’ (Сл. ПЗБ). Да луг ₁ (гл.). Паводле Слаўскага (5, 301), усх.-слав. лугаві́на, луго́вина і лугови́на ўзыходзяць да прасл. lǫgovina < lǫgъ, а польск. ługowina ’балота, дрыгва’ — да прасл. lugovina < lugъ (гл. луг ₂).

◎ Прагно́й ₁ ’сітавасць (у драўніне)’ (ТС). Да прагніць з аблаўтам у корані.

◎ Прагно́й ₂ ’вір’ (брагін., Шатал.), прогнои ’багністая мясціна на балоце’ (ТС). Укр. прагнаі ’незамярзаючае месца на балоце, топкае месца’, прогноіна ’дрыгва’. Да прагніць з чаргаваннем галосных у корані. Адносна семантычнага пераходу ’вір’ — ’балота’ гл. Талстой, Геогр., 213.

Топ ’багна’ (Сл. Брэс.), топь ’топкае балота’ (віц., ЛА, 2). Параўн. рус. топь ’твань, багна, дрыгва’. Гл. тапі́ць ₁; дапускаецца мажлівасць зыходнага прасл. *topь ’талае месца’, што дазваляе атаясамліваць у этымалагічным плане названы дзеяслоў з тапіць ₂ (гл.), параўн. Зубаты, Studie, 1, 231 і наст.; Фасмер, 4, 79.

Во́кнішча ’акно ў балоце’ (БРС, КТС); ’невялікае, але вельмі глыбокае прыроднае возера’; ’вір на рацэ, возеры’ (Нас., Яшк., Касп.). Лексема пашырана на ўсёй усходнеславянскай тэрыторыі; параўн. рус. дыял. акнишче ’аконца ў дрыгве’, окни́ще ’дрыгва, грузкае месца’, бойк. вікнішче ’прорва, бездань’ (Талстой, Геогр., 207 і наст.). Да акно (гл.) у аналагічным значэнні.

Плава́ ’балота (возера), якое моцна зарасло мохам, а пад нізам — вада’ (шчуч., Сл. ПЗБ), рус. вялікалук. пла́ва́ ’дрыгва’. Параўноўваюць літ. plovà ’тс’ (Грынавяцкене, тамсама). Звычайна плаў (гл.), згодна з Талстым (Галетай, Геогр., 172–175), ад *plaviti, *plavati ’заліваць, плаваць’. Сюды ж брасл. плаві́на ’зыбкі дзірван па берагах возера’ (Сл. ПЗБ).

Су́плаў ’дрыгва’ (парыц., Янк. Мат.), ’гразкае балота; гразкае месца на дарозе’ (лун., Шатал.), ’нанесенае вадой’ (Полымя, 1970, 2, 129), супла́вісты ’гразкі (пра балота)’ (Шатал.). Да плаў, гл. Борысь (Prefiks., 93–94) на аснове беларускіх слоў і серб.-харв. дыял. су́плав ’тое, што нанесена вадой’ узнаўляе прасл. *sǫplavъ < *sъ‑plouti ’разам прыплыць’.

◎ Плаку́н ₄ ’човен’ (Яўс.), рус. наўг. плаву́н ’вялікая рыбацкая лодка, за якой ззаду ідуць (’плывуць’) рыбалоўныя сеткі’. Да прасл. *рla© > ь < *plavitL гл. плавіць (Талстой, Геогр., 175), параўн. серб.-харв. дыял. плав ’судна, лодка’.

◎ Плаку́н ₅ дрыгва, зыбаўка на балоце, каля возера’ (полац., ЛА, 2), ’топкае балота’ (пін., ЛА, 2). Да плаў i̯ (гл.).

Трасавіна ‘багна; зыбкае, хісткае месца, парослае мохам’ (Нас., Байк. і Некр.), трасувэ́на ‘тс’ (кам., ЛА, 2), параўн. укр. трясо́вина ‘забалочаная нізіна’. Утворана ад прыметніка, які адпавядаў прасл. *tręsavъ, параўн. в.-луж. třasawy ‘які трасецца’, параўн. таксама польскі назоўнік з іншай суфіксацыяй trzęsawisko ‘дрыгва, багна’ (Борысь, 650; Куркіна, Этимология–1967, 139). Да трэсці, параўн. трасяніна (гл.).