злу́шчыць, ‑шчу, ‑шчыш, ‑шчыць; зак., што.
1. Ачысціць, аддзяліць верхні слой чаго‑н. Злушчыць шкарлупіну з яйца.
2. З’есці, разгрызаючы шкарлупіну. Злушчыў поўную жменю гарбузікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
надкало́ць, ‑калю, ‑колеш, ‑коле; зак., што.
1. Раскалоць не поўнасцю. Надкалоць талерку.
2. Накалоць зверху што‑н., пракалоць верхні слой чаго‑н. Надкалоць шылам падэшву.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эліпсо́ідны, ‑ая, ‑ае.
Спец. Які выглядам, формай падобны на эліпсоід. [Клімянок:] — Там [у цясніне] былі кам[ян]і, падобныя на верхні, але было і нешта іншае — правільны эліпсоідны цыліндр. Шыцік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
надску́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.
Спец. Верхні слой скуры. Надскурка ахоўвае арганізм ад пранікнення бактэрый. // Плеўка, якая пакрывае зверху ліст і сцябло.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паро́жысты, ‑ая, ‑ае.
Які мае многа парогаў (у 3 знач.). Верхні Вые мае ў даўжыню 130 кіламетраў, але валодае меншым падзеннем і таму менш парожысты. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саструга́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
1. Стругаючы, зняць, счысціць, зрэзаць верхні слой чаго‑н. Састругаць кару.
2. Счышчаючы, абрэзаць больш чым патрэбна. Састругаць увесь бурак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Кры́цік ’верхні сноп, якім накрываюць бабку’ (Шатал.). Да крыць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ве́рхнік 1 ’адтуліна для дыму ў столі курнай хаты, якая выкарыстоўваецца ў якасці коміна’ (мін. Зял., 2, гродз. Шн., 3). Рус. пск. ве́рхник ’адтуліна ў столі ў курных хатах’; ’акенца ў адрыне’, свярдл. ’юшка ў коміне’. Адпрыметнікавае ўтварэнне пры дапамозе суф. ‑ік, якое (у дадзеным выпадку) абазначае прадмет паводле яго якасці. Да ве́рхні (гл.). Параўн. вяршок 4 (гл.).
Ве́рхнік 2 ’верхні камень у жорнах’ (Інстр. III, полац., КЭС). Укр. верхня́к, рус. перм., свярдл. верхник, польск. wierzchniak, славен. vrhnják ’тс’. Беларуска-паўночнаруская ізалекса, якая ўзнікла шляхам семантычнай кандэнсацыі ад верхні камень; аналагічна ні́жнік (гл.). Да ве́рхні (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
згаблява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак., што.
Габлюючы, зняць верхні слой чаго‑н. Згабляваць няроўнасці. □ — Ідзі, Мікалай, мне тут у гэтай дошцы кант згаблюй — я збіваць пачну. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
плакіро́ўка, ‑і, ДМ ‑роўцы; Р мн. ‑ровак; ж.
Спец.
1. Тое, што і плакіраванне.
2. Верхні слой, абліцоўка плакіраваных прадметаў.
3. Дзёран, які высцілае плакіраваны ўчастак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)