Пасмакава́ць ’паспрабаваць на смак’ (Касп.). Да смак (гл.). Паводле тэрыторыі пашырэння (Віцебшчына) можна меркаваць аб кальцы з літ. paskanáuti ’тс’ < skõnis ’смак’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Па́сіць ’пасвіць’ (шальч., Сл. ПЗБ), рус. разан. і прэйл. (Латвія) писить ’тс’. Выраўноўванне суфікса паводле ітэратыўных дзеясловаў на ‑Пі‑. Да пасці (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пекеляв́аць ’пакутаваць’ (брасл., Сл. ПЗБ). Відаць, утворана паводле польск. piekłować ’рабіць пекла ў хаце’, pieklić się ’злаваць, шалець, вар’яваць, скандаліць’ (ад piekło).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пралётка ’лёгкі адкрыты двухмесны экіпаж’ (ТСБМ). З рус. пралётка ’тс’, якое, паводле Даля (3, 493), ад пролетать ’хутка працякаць, прабягаць пэўную адлегласць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прызвадзі́ць (прізвади́ть) ’вырабляць’ (Дабр.). З рус. производить ’тс’. Паводле Карскага (1, 267), вынік змяшэння прыставак про- (гл. пра-) і пры‑ (гл. пры‑).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Разважа́ць ’абмяркоўваць, узважваць усе аргументы за і супраць’ (Нас.), ’рассейваць трывогу, суцяшаць’ (Нас., Сержп.). Паводле Насовіча (там жа, 546), ад вага́ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Руцьмя́ны ’рутавы, упрыгожаны рутай’ (Кліх.; маладз., Гіл.), руцьвя́ны ’тс’ (Стан.). Ад рута (гл.) з рэдкім суфіксам ‑мян‑, паводле Карскага (2–3, 43).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рэбрапло́днік ’расліна Pleurospermum’ (Кіс.). Назва ўтворана шляхам асноваскладання ад рабро (гл.) і плод (гл.) паводле знешняга выгляду плода, які мае вострыя канты.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Саксу́н ’від качкі’ (Мат. Гом.). З рус. соксу́н ’утка Anas clypeata L.’. Паводле Фасмера (3, 709), запазычанне. Параўн. казах. soksur ’від качкі’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Суважа́ць (suważaci) ’спачуваць’ (Тур.): stała ziaziulka suważaci (клец., Федар. 7). Няясна; паводле кантэксту, хутчэй ’суцяшаць’, параўн. разважаць (гл.) ’рассейваць трывогу, суцяшаць’ (Нас.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)