Пуршэ́ць ’чмыхаць, злоснічаць’ (ТС). Гл. пу́рхаць; не выключае сувязь з літ. purkšėti ’шыпець, фыркаць (пра ката)’, параўн. purkslys ’нястрыманы чалавек; гарачка’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пшы́кі ’іголкі хвоі’ (дзятл., Сцяшк. Сл.). Няясна; магчыма, звязана з літ. pušis ’сасна’ або з гукаперайманнем пшык!, што імітуе хуткае згаранне.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пы́сы ’нявымалачаныя каласы’ (чэрв., Нар. лекс.), пы́сікі ’асцюкі’ (барыс., Сл. ПЗБ). Грынавяцкене і інш. (там жа) параўноўваюць з літ. paisai ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пі́мпа, пімпя ’кнігаўка’ (брасл., Сл. ПЗБ; астрав., Сцяшк. Сл., ЛА, 1). Балтызм. Параўн. літ. pempė ’тс’ (Грынавяцкене, Сл. ПЗБ, 3, 519).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Піркойта ст.-бел. ’хаціна’ (Яблонскіс, 168) у тэксце: ’…будованя всякого, то есть… пиркоиты, драницами крытых, вырекъ…’ З літ. pirkoita < pirkia ’хата’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ся́кля ’ез’, ’праломка’ (лід., Сл. ПЗБ), сяклі́ ’перагародка рэчкі нератам’ (іўеў., Сцяшк. Сл.). З літ. sė̃klius ’мель’ (Сл. ПЗБ, 5, 68).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тарпэ́ ’мітусенне, мільгаценне ў вачах’ (шчуч., Сл. ПЗБ). Аўтары слоўніка мяркуюць пра сувязь з літ. tarpaī ’кругі’, што сумніўна, гл. тарапачэ.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Трайню́шка ’церніца’ (навагр., ЛА, 4), польск. дыял. trójnia, trojaczka ’церніца з падвойным (двухрэбравым) білам’. Відаць, балтызм. Параўн. літ. tráinioti ’церці, мяць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Абыйма́ць ’абдымаць’ (Гарэц.), абыйманак ’абдымак’ (Др.-Падб.) < *абімаць, прасл. ob‑jьмǫ ob‑jęti, параўн. літ. im̃ti ’браць’, лац. emere ’тс’. Гл. мець.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Акру́таць ’даглядаць жывёлу’ (Інстр. III). Відаць, да круціць (гл.). Ці, можа, звязана паходжаннем з літ. krutė́ti ’рухацца, працаваць, гаспадарыць’ (Міхневіч, вусн. паведамл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)