дагавары́ць, -вару́, -во́рыш, -во́рыць; -во́раны; зак., што і без дап.
Скончыць гаварыць; давесці да канца пачатую прамову, выказаць сваю думку да канца.
Дакладчыка перапынілі, не далі д.
|| незак. дагаво́рваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дасці́пны, -ая, -ае.
1. Які вызначаецца вострым розумам, незвычайным уменнем ярка, трапна, смешна або з’едліва выказаць думку.
Д. чалавек.
Д. фельетон.
Д. жарт.
2. Цікаўны, дапытлівы.
Дасціпнае дзіця.
|| наз. дасці́пнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
расша́ркацца, -аюся, -аешся, -аецца; зак.
1. Раскланяцца, шаркаючы нагой.
Пачціва расшаркаўся.
2. перан. Выказаць залішне ліслівыя адносіны да каго-н.
Р. перад начальствам.
|| незак. расша́рквацца, -аюся, -аешся, -аецца.
|| наз. расша́ркванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абве́ргнуць, -ну, -неш, -не; абве́рг, -гла; -ні́; -нуты; зак., што.
Выказаць нязгоду з якімі-н. сцверджаннямі; даказаць непраўдзівасць, памылковасць чаго-н.
А. абвінавачанне.
|| незак. абвярга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. абвяржэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Зрачы́, зраку́ць (3 ас. мн. л.), зрок (прощ. ч. адз. л.) ’пашкодзіць дурным вокам, сурочыць’ (Сл. паўн.-зах.). Укр. уст. зречи́ ’сказаць’, зректи́ся ’адракацца’, польск. zrzec się ’адмовіцца, адрачыся’, чэш. zříci se ’тс’, славац. zriecť sa ’тс’, в.-луж. zrěčėć ’пагутарыць, абмеркаваць, дамовіцца’, славен. izréči ’выгаварыць, выказаць’, серб.-харв. изрѐћи, ѝзрећи ’выказаць, аб’явіць’, макед. изрече ’тс’. Ст.-слав. издрешти ’выказаць’. Ст.-рус. изречи ’тс’ (XI–XII стст.). Бел. дыял. зрачы, верагодна, з jьz‑rek‑ti (корань rek‑, гл. рэч) мае асаблівае семантычнае развіццё: відаць, jьz‑rek‑ti ’выказаць’ азначала ’выказаць словы, што могуць пашкодзіць’ (параўн. таго ж кораня сурочыць), а потым наогул ’зрабіць шкоду без фізічнага ўздзеяння’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
изложи́ть сов. вы́класці; (выразить) вы́казаць; (рассказать) расказа́ць; (объяснить) вы́тлумачыць; см. излага́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́крычацца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.
Разм. Накрычацца ўволю; выказаць крыкам усё, што хацелася.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аб’яві́цца, -яўлю́ся, -я́вішся, -я́віцца; зак.
1. З’явіцца, выявіцца; знайсціся; падаць вестку.
Не гаруй, яшчэ а. твой брат.
2. Выказаць жаданне што-н. зрабіць.
Ехаць па дровы аб’явіўся старэйшы сын.
|| незак. аб’яўля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вярту́н, вертуна, м.
1. Разм. Непаседа, вяртлявы чалавек. Ах, як Макоўчыку хацелася выказаць мне тое, што цяпер у яго душы кіпіць да гэтага вертуна, выказаць увесь гнеў, усю пагарду! Мележ.
2. Голуб штучна выведзенай пароды.
3. Невялікі вадзяны жук.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́плакаць, -лачу, -лачаш, -лача; -лач; -лаканы; зак., што.
1. Выліць, выказаць сваю тугу слязамі.
В. гора.
2. Выпрасіць плачам.
В. дапамогу.
◊
Выплакаць (усе) вочы (разм.) — у горы плакаць доўга, многа.
|| незак. выпла́кваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)