Арта́й, ’араты’ (Сцяшк., Жд.). З літ. artójas (Мартынаў, Лекс. балтызмы, 17; параўн. думку Атрэмбскага пра аналагічнае паходжанне ўкр. ортай, Фрэнкель, 17).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Басця́ць ’знеслаўляць каго-небудзь’ (докш., Янк. Мат.). Марфалагічнае новаўтварэнне да бэ́сціць ’тс’ (гл.; там і літ-ра), запазычанага з польскай мовы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ге́гні ’рыбалавецкая снасць’. Запазычанне з літ. мовы; падрабязней гл. пад ге́глі. Сюды і ґе́ґня ’драўляны шпень у ярме’ (Сл. паўн.-зах.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Жа́гіль ’вочап у студні’ (смаляв., ДАБМ, каментарыі, 809). З літ. дыял. žãgilas (Урбуціс, Baltistica, V (1), 59; Лаўчутэ, Сл. балт., 66).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Жуві́кшч ’шнуры для замацавання ніта’ (Сл. паўн.-зах.). З літ. žuvýkštis ’тс’ (Сл. паўн.-зах., 2, 154; Лаўчутэ, Сл. балт., 66).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Клаўсю́к ’непісьменны, цёмны чалавек’ (Сл. паўн.-зах.) з літ. klaustukas ’хто любіць падслухоўваць’ (там жа, 473). Гл. таксама Лаўчутэ, Балтизмы, 79.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кро́шка ’кавалачак’ (ТСБМ, Яўс., Сержп., КЭС, лаг., ТС, Нас.). Да ст.-рус. кръха, якое дакладна адпавядае літ. krušà ’град’. Гл. крышыць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Лабзава́ць ’есці (слівы, яблыкі)’. У выразе: …лабзуе, аж лёскат ідзе… (любан., Нар. словатв.) генетычна звязана з літ. lapsėti ’прагна есці, жэрці’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Лагані́ць ’многа гаварыць попусту, абы-што’ (дзярж., Нар. сл., КТС, Л. Калюга), відавочна, запазычана з літ. /б- ginti ’нагаварыць (усялякіх небыліц)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лонкі ’дугападобны, паўкруглы’ (швянч., Сл. ПЗБ). Літуанізм. Параўн. літ. lankùs ’вельмі выгнуты’. Сюды ж лончык ’круты паварот ракі’ (віл., Сл. ПЗБ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)