хімі́чны, -ая, -ае.

1. гл. хімія.

2. Які мае адносіны да з’яў, што вывучаюцца хіміяй.

Хімічная рэакцыя.

Хімічныя элементы.

3. Звязаны з прымяненнем метадаў хіміі ў вытворчасці, у розных галінах гаспадаркі.

Хімічная апрацоўка глебы.

Хімічныя ўгнаенні.

4. Звязаны з прымяненнем прадуктаў хіміі ў ваенных мэтах.

Хімічная зброя.

○

Хімічны карандаш — карандаш з асобым графітам, які пры змочванні піша як чарніла.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

штамп, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Інструмент, форма для серыйнай вытворчасці пры дапамозе ціску або штампоўкі розных прадметаў.

2. Від пячаці, звычайна прамавугольнай, з назвай установы, адрасам і пад., якую ставяць звычайна ў верхняй частцы дзелавой паперы.

Бібліятэчны ш.

3. перан. Агульнаўжывальны, збіты ўзор, шаблон.

Канцылярскі ш.

Мысліць штампамі.

|| прым. шта́мпавы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Штампавая сталь.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

металафі́зіка, ‑і, ДМ ‑зіцы, ж.

Навука, якая вывучае будову і ўласцівасці металаў і сплаваў, а таксама ўмовы тэрмадынамічнай раўнавагі і характар праходжання ў іх розных працэсаў (дыфузіі, фазавых ператварэнняў і г. д.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гандыка́п, ‑а, м.

1. Спаборніцтва, пры якім слабейшаму праціўніку для ўраўнаважання танцаў на поспех аддаецца перавага ва ўмовах (змяншэнне дыстанцыі, нагрузкі і пад.).

2. Скачкі, у якіх удзельнічаюць коні розных узростаў і вартасцей.

[Англ. handicap.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

азнаменава́цца, ‑мянуецца; зак., чым.

Стаць знамянальным, дзякуючы чаму‑н. 1928–1932 гг. у гісторыі саўгаснага будаўніцтва азнаменаваліся распаўсюджваннем сярод працаўнікоў саўгасаў масавага сацыялістычнага спаборніцтва, ударніцтва і таварыскай узаемадапамогі ў розных іх фермах. «Весці».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

салдатня́, ‑і, ж., зб.

Разм. груб. Салдаты. Нясвіж кішэў ваеннымі чыноўнікамі розных інтэнданцтваў і змардаванай маршавай салдатнёй. Хведаровіч. Па станцыю прыбыў эшалон, салдатня, звонячы вёдрамі і кацялкамі, бяжыць да кубавой па вар. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сто́парны, ‑ая, ‑ае.

Які спыняе ход, дзейнасць розных механізмаў або фіксуе іх у пэўным становішчы; у якім ёсць стопар. Стопарны кран. Стопарнае прыстасаванне. □ Не ўсе заліўшчыкі навучыліся як след упраўляць стопарнымі каўшамі. Савіцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трохко́лерны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае ў сваёй афарбоўцы тры колеры або які складаецца з трох частак розных колераў. Трохколерны сцяг.

2. Спец. Які ўзнаўляе шматколерны адбітак пры дапамозе трох колераў. Трохколерная фатаграфія.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

унісо́н, ‑у, м.

Адначасовае гучанне двух або некалькіх гукаў аднолькавай вышыні і аднолькавых гукаў у розных актавах.

•••

Ва ўнісон — а) сугучна (спяваць, гучаць і пад.); б) зладжана (рабіць што‑н., дзейнічаць і пад.).

[Іт. unison.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Плавы́ ’дзірвановы зараснік у возеры, які складаецца з розных раслін, нават з лазняку, — пад ім ёсць вада’ (Нік. Очерки). Да плаўι (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)