Распасо́рыць, распашо́рыць ’растраціць’ (Варл.; пух., віл., астрав., Сл. ПЗБ), распасэ́рыцца ’раздурыцца’ (Жд. 2). Гл. пасо́рыць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Распашэ́ндзіць ’растраціць’ (паст., Сл. ПЗБ). Да расшэ́ндзіць ’тс’ (гл.) з “інтэнсіўным” ‑па‑ (гл. папярэдняе слова).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
растра́чваць несов.
1. растра́чивать; расхо́довать, изде́рживать; (попусту — ещё) расточа́ть;
2. перен. растра́чивать;
1, 2 см. растра́ціць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
расточи́тьII сов., книжн. (безрассудно истратить) раскі́даць, растра́ціць, змарнатра́віць, ма́рна стра́ціць;
расточи́ть насле́дство змарнатра́віць спа́дчыну.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Распаро́шыць ’пусціць на вецер; растраціць’ (Варл.), параўн. ст.-бел. роспоро́шꙋет (1616 г., Карскі, 1, 441). Да порах 1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Распэ́йкаць ’распусціць, растраціць’ (пух., Жд. 3; карэліц., Жыв. сл.). Няясна. Магчыма, да пэкаць (гл.) з экспрэсіўным інфіксам у корані і далейшым развіццём семантыкі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
растранжы́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., што.
Разм. Легкадумна растраціць (грошы, сродкі). Адны да капейкі могуць растранжырыць усё, не думаючы пра заўтрашні дзень, другія адмаўляюць сабе ў неабходным і кожную капейку трацяць з болем у сэрцы. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
растра́та, ‑ы, ДМ ‑траце, ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. растраціць.
2. Незаконнае расходаванне давераных грошай або маёмасці. Мікодым працаваў крамнікам, а за растрату праседзеў некалькі год у турме. Марціновіч. // Незаконна растрачаныя грошы, маёмасць. Пакрыць растрату.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пераша́нарыць (пырышяпорыты) ’перарыць’, ’расходаваць, растраціць’ (Клім.). Звязана з шапортаць (пры ад’ідэйцы і тарыць ’шукаць, перабіраючы прадметы’), якое узыходзіць да гукапераймання шоргату, шастання шапор‑шапор! (Насовіч, 706).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Расшо́рыць ’распусціць, растраціць’ (Варл.), ’разбурыць’ (віл., Сл. ПЗБ). Параўн. распасорыць (гл.). Значэнне ’разбурыць’ аўтары апошняга слоўніка тлумачаць уплывам літ. šorà ’шум, хваляванне, мітусня’, šorúoti ’бегаць, хутка рабіць, спяшацца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)